Zbiory online

Portret Elżbiety Grabowskiej

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Malarstwo i rzeźba
Typ obiektu:Obraz
Datowanie:ok. 1790 r.
Autor:Jan Chrzciciel Lampi (1751-1830)
Miejsce powstania lub znalezienia:Polska
Technika:Olej
Materiał:Płótno
Wymiary:71x54 cm
Nr inwentarzowy:MNKi/M/1632

Przedstawiona na portrecie Elżbieta z Szydłowskich Grabowska (1748 lub 1749-1810) była córką Teodora Szydłowskiego wojewody płockiego i Teresy Witkowskiej, żoną Jerzego Grabowskiego, generała, lejtnanta litewskiego. Na kartach historii zapisała się niechlubnie jako kochanka i morganatyczna żona króla Stanisława Augusta, chętnie wykorzystująca swoje wpływy. Pamiętnikarze utrzymują, że to ona nakłoniła króla do przestąpienia do konfederacji targowickiej. Niemcewicz uważał, że od niej lud warszawski powinien zacząć wieszać zdrajców. Choć małżeństwo nie jest absolutnie pewne, brak bowiem jakichkolwiek dokumentów poświadczających ten związek, współczesny królowi Jędrzej Kitowicz pisze, że Grabowska była formalną żoną króla, fakt ten jednak utrzymywano w tajemnicy, gdyż król, mógł się żenić tylko za zgodą sejmu.

Ten swobodnie skomponowany portret nie nosi cech oficjalnego konterfektu. To raczej ciepły, nastrojowy wizerunek malowany „na użytek prywatny”, mimo neutralnego, oliwkowego tła domyślać się możemy domowego zacisza w tle. Świetlista barwna paleta pełna subtelnych przejść, delikatnie modelowana sylwetka. Kobieta w jasnobłękitnym buduarowym stroju wykończonym przy głębokim dekolcie i rękawach miękkim jasnym futrem patrzy śmiało, pewna swego wdzięku i urody.

Autorem portretu jest Jan Chrzciciel Lampi, malarz włoskiego pochodzenia, który na zaproszenia Stanisława Augusta przybył do Polski i w latach 1788-1791 przebywał w Warszawie. Był też (1792-1797) nadwornym malarzem Katarzyny II.