Kartka adresowana do Tomasza Ruśkiewicza, kolegi Stefana Żeromskiego z czasów nauki szkolnej w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach. Treść listu dotyczy opracowywanego przez pisarza biogramu polonisty z kieleckiej szkoły, patrona pierwszych literackich poczynań autora "Syzyfowych prac", nauczyciela obu chłopców - Antoniego Gustawa Bema. Pisarz przywołuje tu również "Maratonowe" lata, czyli okres nauki w kieleckiej szkole, gdzie zasłynął wśród kolegów jako doskonały recytator, oryginalny interpretator m.in. poematu "Maraton" Kornela Ujejskiego. Oprócz tekstu napisanego przez Stefana Żeromskiego, na kartce znajdują się informacje na temat działalności Kasy im. Mianowskiego.

List związany jest bezpośrednio z przygotowywaniem do druku księgi pamiątkowej, powstającej z okazji zjazdu uczniów kieleckiego gimnazjum. "Księgę pamiątkową Kielczan 1856 – 1904 wydaną z okazji zjazdu b. wychowańców gimnazjum w Kielcach 7 i 8 września 1924 r."  zredagował i częściowo sfinansował Tomasz Ruśkiewicz. Zamieścił w niej dwa teksty: "Centum bovum” oraz "Koncert nad koncertami”. Pisze w nich tak o Żeromskim: „ niezrównany deklamator”, „poeta”, „buja w obłokach”, „ >> wirsze << pisze”. Tu równiez znalazła się biografia Bema - której, jak wynika z tegoż listu, autorem jest właśnie Żeromski.

Adresat listu, Tomasz Ruśkiewicz, urodzony w r. 1867 w Końskich, uczył się w gimnazjum w Kielcach. Był bliskim kolegą Stefana Żeromskiego (który wielokrotnie o nim wspomina w swych  młodzieńczych "Dziennikach” i nazywa "Tomciem”, "Tomaszkiem”). Studiował na wydziale matematycznym uniwersytetu w Petersburgu; tu należał do tajnego Związku Młodzieży Polskiej, za swą działalność patriotyczną był więziony. W r. 1891 organizował w Warszawie obchody setnej rocznicy Konstytucji 3 Maja (za co został osadzony w Cytadeli). Wydalony z Królestwa Polskiego, kontynuował edukację    w Darmstadt i Karlsruhe. Po powrocie do kraju pracował w przemyśle elektrotechnicznym. Założył pierwszą nad Wisłą fabrykę żarówek "Cyrkon”. W roku 1912 wybudował elektrownię  w Kielcach, potem w Końskich. W roku 1921 został dyrektorem Polskiego Towarzystwa Elektrycznego. Organizował budowę fabryk maszyn elektrycznych w Katowicach i Warszawie. Działał w wielu stowarzyszeniach zawodowych i naukowych, które miały na celu popieranie przemysłu elektrotechnicznego w Polsce. Był pierwszym dyrektorem zarządzającym spółdzielnią „Polskie Elektrownie”. Publikował fachowe artykuły  w "Przeglądzie Elektrotechnicznym” i "Przeglądzie Technicznym”. Wydał pracę opartą na własnych wspomnieniach: "Tajny Związek Młodzieży Polskiej w latach 1887 – 1893”. Zmarł w roku 1926 w Warszawie, spoczywa w rodzinnym grobie na Powązkach.

opr. na podst.

 * Księga pamiątkowa Kielczan 1856 – 1904, pod red. T. Ruśkiewicza, W-wa 1925.

* Polski Słownik Biograficzny, t. XXXIII, Ossolineum 1991 – 1992.

* Żeromski S., Dzienniki, t. I, W-wa 1953.

*Żeromski S., Listy 1919 – 1925, opr. Z. J. Adamczyk [w:] Żeromski S., Pisma zebrane, t. 39, pod red. Z. Golińskiego, W-wa 2010.