Zbiory online

Paganini

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Sztuka współczesna
Typ obiektu:Obraz
Datowanie:1923
Autor:Felicjan Szczęsny Kowarski (1890-1948)
Miejsce powstania lub znalezienia:Polska
Technika:olej
Materiał:płótno
Wymiary: 232 x 145 cm
Nr inwentarzowy: MNKi-W-280

Studiował w Odessie i Petersburgu (dyplom 1918), od 1923 profesor krakowskiej ASP, od 1930 w ASP warszawskiej, jeden z najbardziej cenionych nauczycieli specjalizujący się w malarstwie monumentalnym i dekoracyjnym (plafony - Wawel, mozaiki, wystawy światowe, większość nie zachowana). Członek grup Rytm, Jednoróg, Pryzmat, tworzył pod wpływem modernizmu rosyjskiego, włoskiego renesansu i międzywojnia, francuskiego romantyzmu i realizmu, wierzył w sztukę zaangażowaną ideowo, wywarł wpływ na polski socrealizm (znany obraz Proletariatczycy z 1948 w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie).

Jeden z najbardziej znanych i publikowanych obrazów XX wieku w zbiorach MNKi, prezentowany od dziesięcioleci na stałej galerii Muzeum - obraz formistyczny, łączący, jak sam formizm, elementy kilku awangardowych kierunków w sztuce europejskiej, zupełnie nowych na polskim gruncie – kubizmu, ekspresjonizmu, futuryzmu. Zamaszyste formy, odważna, żywa nielokalna czyli nierealistyczna kolorystyka, przerysowane anatomia modeli i kształty obiektów. Temat nadający się do tak energicznej formalnie interpretacji dzięki Paganiniemu (1782-1840) – niezwykłemu muzykowi, który czarował czy wręcz hipnotyzował tłumy od elity po masy w trakcie swoich nowatorskich występów (poza sceną był zupełnie nieciekawy, nawet odstręczający). Skrzypek i kompozytor Niccolò Paganini był wielokrotnie malowany, nie wiadomo czy Kowarski znał słynny romantycznie ciężki i nastrojowy obraz Eugène’a Delacroix, który uwielbiał kompozytora, z 1831 (obecnie w The Phillips Collection w Waszyngtonie) w bardzo podobnym ujęciu modela, ale jakże inaczej malowany – minęło stulecie, fascynacja muzyką Włocha pozostała, ale styl i możliwość jego wyrażania bardzo się zmieniły. Tak jak Paganini był znany ze swoich wariacji, również obraz Kowarskiego jest autorską wariacją na znany i lubiany w historii sztuki temat.