Jedną z osób, która miała niewątpliwy wpływ na kstałtowanie się upodobań literackich i światopoglądu Stefana Żeromskiego, była jego matka, Józefa z Katerlów.

Matka pisarza urodziła się 29 stycznia 1833 roku w Boczkowicach.  Była córką Józefa Karteli i Agnieszki z Jackowskich, jej rodzice wywodzili się z rodów szlacheckich. Była kobietą wykształconą, znała języki obce: włoski i francuski. Największym problemem kobiety była choroba gruźlicza, na którą cierpiała i przez którą, pomimo swojej urody, nie była atrakcyjną kandydatką na żonę. Jej stan zdrowia nie przeszkadzał jednak Wincentemu Żeromskiemu, którego poślubiła mając 25 lat, w 1858 roku. Małżeństwo okazało się szczczęśliwe, pomimo, że rodzina nie posiadała własnego domu. Wkrótce po ślubie Żeromscy zamieszkali w Strawczynie. Tutaj na świat przyszła czwórka ich dzieci, Wincentyna, Aleksandra i Wacława oraz – 14 października 1864 roku – Stefan. W 1865 roku rodzina wyprowadziła się do Woli Kopcowej, skąd po trzech latach przenieśli się do Krajna. Tam urodziła się najmłodsza z córek, Bolesława. W 1871 roku Żeromscy osiedli w Ciekotach. Józefa spędziła tam ostatnie lata życia. Matka pisarza zmarła 15 sierpnia 1879 roku, gdy Stefan miał  zaledwie 15 lat. Śmierć ukochanej rodzicielki bardzo wstrząsnęła młodym, wrażliwym chłopcem, który miał świadomość tego, że nikt na świecie nie kocha go tak mocno, jak matka. Z tego powodu czuł niewypowiedzianą pustkę, którą próbował zapełnić poprzez przywoływanie wspomnień. Obraz Józefy Żeromskiej powraca w powieści ,,Syzyfowe prace’’, jako postać  Heleny Borowicz, matki głównego bohatera, Marcina.

Jedną z nielicznych pamiątek, jakie pozostały pisarzowi po matce jest broszka w formie miniaturki czaka kadetów amerykańskich. Na odwrocie denka wyryty jest napis: J. Katerli 17.III.18… – ostatnie dwie cyfry są nieczytelne. Wskazuje on na to, że matka Żeromskiego otrzymała ją jeszcze przed ślubem z Wincentym.
Z frontu ozdoby znajduje się amerykański orzeł. Pod przymocowany został łańcuszek, od tyłu agrafka.