Rocznica powstania w getcie warszawskim

19 kwietnia 1943 roku wybuchło powstanie w getcie warszawskim. Była to największa akcja zbrojna żydowskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej oraz pierwsze powstanie miejskie w okupowanej Europie. Powstanie zakończyło się 16 maja, wysadzeniem przez Niemców Wielkiej Synagogi na Tłomackiem.

Wśród powstańców znaleźli się także bojownicy związani przed wojną z Kielcami – Cywia Lubetkin i Leon Rodal.

Cywia Lubetkin (1914-1978) była syjonistyczną działaczką Droru, prowadziła w Kielcach kibuc, który przygotowywał do wyjazdu do Palestyny. Została również przedstawicielką Kielc we władzach centralnych Żydowskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej Poalej Syjon-Prawica. Podczas wojny była członkinią Żydowskiej Organizacji Bojowej. Z powstania w getcie wyszła razem z grupą z Markiem Edelmanem 10 maja 1943 roku. Brała udział w powstaniu warszawskim w szeregach Armii Ludowej. Po wojnie, wspólnie z mężem Icchakiem Cukiermanem, znalazła się wśród założycieli kibucu Lochame ha-Geta’ot w północnym Izraelu oraz Muzeum Bojowników Getta – udostępnionego w kibucu dokładnie w 7. rocznicę powstania w getcie. Było to wówczas pierwsze muzeum Holocaustu na świecie.

Leon Rodal (1913-1943) urodził się w Kielcach, był członkiem prawicowego Stowarzyszenia Młodych Syjonistów Rewizjonistów „Masada”, skupiającego głównie młodzież gimnazjalną, która wyznawała idee syjonistyczne i rewizjonistyczne. Organizacja działała w Kielcach od 1929 roku, miała około 50 członków, organizowała kwesty i prowadziła działalność oświatową. Rodal był również dziennikarzem. W latach 30. współredagował „Kielcer Cajtung”. W powstaniu w getcie walczył w szeregach Żydowskiego Związku Wojskowego, którego był współzałożycielem. Uczestniczył m.in. w bitwie na placu Muranowskim w pierwszych dniach powstania.
Poległ 6 maja 1943 roku.