Calamarius

Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, oddział Muzeum Narodowego w Kielcach

zaprasza od 24 września do 31 grudnia 2012 roku do obejrzenia wystawy czasowej Calamarius

 Na wystawie zobaczyć można stylowe kałamarze i przybory piśmiennicze, pochodzące z XIX i pocz. XX wieku. Te zapomniane dziś przedmioty były niegdyś rzeczami codziennego użytku, ich piękno dodawało uroku pozornie prostym czynnościom.

NAJWIĘKSZE DZIEŁA LITERATURY POWSTAŁY DZIĘKIM ATRAMENTOWI

Wielcy pisarze m.in. Maria Dąbrowska, Kornel Makuszyński, Henryk Sienkiewicz, Ernest Hemingway, Arthur Conan Doyle, Joseph Conrad, Julian Tuwim czy Mark Twain używali piór. Stefan Żeromski pisał piórem maczanym, a nie piórem wiecznym. Używał zawsze stalówki
w drewnianej obsadce.

ATRAMENT

„Recepta na sporządzenie atramentu, znaleziona w rosyjskim rękopisie, pochodzącym z czasów już po wynalezieniu papieru:

Galasy w winie reńskim na słońcu lub w cieple namoczyć. Po czym tę ciecz żółtą ze szklenicyprzecedzić przez płótno i galasy dobrze wycisnąć. Przełożyć do innej szklanicy i koperkwasem czerniącym, na mąkę roztartym , zasypać. Trzymać to w cieple dni parę, często łyżką mieszając. Będzie z tego bardzo dobry inkaust.

Galasów trzeba do tego wziąć, ile trzeba. Wina reńskiego tyle, żeby je pokryło. Koperkwasu dodawać po troszku, aż się miara zbierze. Popróbuj wtedy piórem po papierze, a jeżeli czernieje, to dodawaj gwoli zgęstnienia miarkę mielonego kamedium i potem już pisz, co ci trzeba.”[1]

      Prezentowane kałamarze wykonane są z mosiądzu, brązu, marmuru, kryształu, srebra, drewna, cyny, skóry, fajansu, porcelany. Zdobione są dekoracyjnymi ażurowymi kołnierzami, srebrnymi oraz mosiężnymi okuciami w rozmaitych kształtach; intarsjowane masą perłową, alabastrem.

kałamarz, mosiądz, filigran, Niemcy, ok.1850, MKŻ/AH/1270
ołówek, złoto, szafiry, rubiny, Polska-Lwów, 1918-1939, MKŻ/AH/1132

kałamarz z postacią kobiecą i erosami, stop cynowy, Niemcy, kon. XIX w.,MKŻ/AH/439

kałamarz, marmur, MKŻ/AH/448

kałamarz, szkło, metal, Polska, pocz. XX w., MKŻ/AH/823

  Dawnych przyborów rękopiśmienniczych nie zastąpi żadne współczesne akcesorium. Tylko one bowiem potrafiły wnieść do pisania tyle przyjemności, charakteru, indywidualizmu i lekkości. Pokazane na wystawie ołówki i pióra wykonane są z kości słoniowej i złota zdobionego szafirami i rubinami.

ołówek, złoto, szafiry, rubiny, Polska-Lwów, 1918-1939, MKŻ/AH/1132 

pióro i ołówek w jednolitej obsadce, złoto, Anglia, kon. XIX w.,  MKŻ/AH/603

Szklane i metalowe stalówki, będące zawsze sercem każdego pióra, zastąpiły zbyt szybko zużywające się i łatwo łamiące pióra ptasie.

zestaw gabinetowy, mosiądz, XIX/XX w., MKŻ/AH/452

Bibularze czyli przyrządy, które szybko i sprawnie pozwalały na pozbyć się nadmiaru atramentu ze świeżo zapisanej kartki. Dzięki uchwytowi i poręcznej formie, te piękne przedmioty były niezwykle wygodne w użyciu

bibularz, blacha mosiężna, Polska, 1937, MKŻ/AH/908

  Biurko podróżne z przegródkami i rozkładanym pulpitem do pisania wykonane z drewna i mosiądzu

biurko podróżne, drewno mosiądz,  Polska, l. 30 – te XX w.,MKŻ/AH/1123

Przyciski do papieru w różnorodnych kształtach, wykonane z lawinitu, szkła, marmuru, mosiądzu.

przycisk do papieru, marmur, mosiądz,   pocz. XX w., MKŻ/AH/607

Patronat medialny:

Powrót