Zbiory online
Portret Marii Raczyńskiej (Pani M.R.)
Informacje o obiekcie:
Dział / Oddział: | Malarstwo i rzeźba |
Typ obiektu: | Obraz |
Datowanie: | po 1900 |
Autor: | Witold Wojtkiewicz (1879-1909) |
Miejsce powstania lub znalezienia: | Kraków |
Technika: | mieszana |
Materiał: | płótno |
Wymiary: | 60,5 x 65 cm |
Nr inwentarzowy: | MNKi/M/245 |
Witold Wojtkiewicz był jednym z wielu młodopolskich twórców, który został wprowadzony do domu profesora medycyny, Stanisława Pareńskiego, skupiającego w Krakowie najbardziej światłe umysły poetów, filozofów, artystów. Młody malarz szybko zżył się emocjonalnie z gospodarzami, co więcej, zakochał się w jednej z córek profesora, Marynie. Artysta mógł ją darzyć jedynie miłością platoniczną, gdyż wybranka była już zamężna. Jej mężem był ceniony lekarz pediatra Jan Raczyński. Kiedy owdowiała w 1918 roku, Wojtkiewicz od 9 lat już nie żył.
Muza Młodej Polski jeszcze dwukrotnie za mąż, najpierw za Romana Jasieńskiego (związek ten trwał krótko), a następnie za Jana Greka, lekarza i kolekcjonera sztuki, profesora Uniwersytetu Lwowskiego. Wraz z mężem i Tadeuszem Boy-Żeleńskim, mężem Zofii, swej siostry, a także innymi przedstawicielami polskich elit intelektualnych Lwowa została rozstrzelana w lipcu 1941 roku.
Prócz Maryny profesorostwo miało jeszcze dwie córki, wszystkie trzy zostały nazwane Muzami Młodej Polski. Były inspiracją dla wielu współczesnych artystów, bywalców otwartego domu Pareńskich – pojawiły się m.in. w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego, a także w jego pracach plastycznych.
Portret Maryny jest bardzo naturalny, a jednocześnie niezwykle intymny. Młoda kobieta wygląda na głęboko zamyśloną. Wydaje się, że w momencie, w którym uchwycił ją portrecista szybko odwróciła głowę w stronę malarza, szeroko otworzyła oczy. Całość malowana jest niezwykle ciepło i lirycznie. Portret ożywiają lekko, bardzo syntetycznie zarysowane doniczki z kwiatami w tle.