Zbiory online
Chrystus Frasobliwy
Informacje o obiekcie:
Dział / Oddział: | Malarstwo i rzeźba |
Typ obiektu: | Rzeźba |
Datowanie: | 1 ćw. XVI w. |
Autor: | Rzeźbiarz nieznany |
Miejsce powstania lub znalezienia: | Europa, Małopolska (?) |
Technika: | rzeźbienie |
Materiał: | drewno |
Wymiary: | 139 x 42 x 26 cm |
Nr inwentarzowy: | MNKi/M/274 |
Przedstawienia Chrystusa oczekującego na ukrzyżowanie odegrały szczególną rolę w rozważaniach nad jego męką. Wyobrażenia tzw. Chrystusa Frasobliwego już w średniowieczu stały się jednymi z najczęstszych i najbardziej popularnych obrazów cierpienia. Motyw ten nie wywodzi się, jak większość chrześcijańskich motywów ikonograficznych ze sztuki włoskiej, ale pojawił się dosyć późno, bo u schyłku XIV wieku w snycerce południowoniemieckiej. Największą popularność zyskał w 2 poł. XV stulecia, a w sztuce polskiej zadomowił się na początku wieku XVI. Zapewne do jego rozpowszechnienia doszło za sprawą wizerunku, który stworzył Albrecht Dűrer i który był potem w grafikach powtarzany w tysiącach egzemplarzy. W epoce nowożytnej ten typ zaczął stopniowo przechodzić do sztuki ludowej. Jest w niej mocno osadzony do dziś. Szczególnie w twórczości rodzimych twórców ludowych zakorzenił się wyjątkowo pewnie i przez niektórych jest uważane za typowo polski.
W Małopolsce zachowało się wiele rzeźb o tej tematyce powstałych już w XVI wieku, ale utrzymanych jeszcze w późnogotyckiej tradycji stylistycznej. Ta jest jedną z nich. To rzeźba pełna, ale ponieważ miała stać przy ścianie lub filarze jej część tylna została opracowana bardzo pobieżnie. Najstaranniej potraktowano partię głowy, rąk i stóp Chrystusa. Rzeźba była niegdyś polichromowana, ale zachowały się tylko niewielkie ślady koloru w zagłębieniach.