Zbiory online
Portret Jana Wielopolskiego wojewody krakowskiego
Informacje o obiekcie:
Dział / Oddział: | Malarstwo i rzeźba |
Typ obiektu: | Obraz |
Datowanie: | przed 1668 |
Autor: | Malarz nieznany |
Miejsce powstania lub znalezienia: | Polska |
Technika: | olej |
Materiał: | płótno |
Wymiary: | 228 x 119 cm |
Nr inwentarzowy: | MNKi/M/1604 |
W zbiorach Muzeum Narodowego w Kielcach znajduje się zbiór 75 muzealiów pochodzących z kolekcji rodziny Wielopolskich ordynatów pińczowskich. Zespół, na który składają się obrazy, grafiki i rzemiosło artystyczne, znalazł się w Muzeum Świętokrzyskim tuż po II wojnie światowej, jako tzw. mienie podworskie, następnie w 2006 roku zwrócony właścicielom, a w 2008 roku, dzięki dotacji władz samorządowych województwa świętokrzyskiego, został zakupiony do zbiorów Muzeum.
Najważniejszą częścią kolekcji jest blisko 50 portretów stanowiących galerię portretów przedstawicieli rodziny począwszy od XVI, na
I połowie XX wieku skończywszy. Prezentowany w tym tygodniu obraz otwierający poczet najważniejszych osobistości rodziny Wielopolskich, stanowi charakterystyczny dla portretu sarmackigo typ wizerunku – ujętego w całej postaci, na tle wnętrza pałacowego, ukazującego portretowanego w pozie pełnej godności, ubranego w paradny strój polski podkreślający jego wysoki status społeczny.
Jan hrabia Wielopolski herbu Starykoń (ok. 1605 - 1668) był synem Kaspra Wielopolskiego i Elżbiety Broniewskiej, pierwszym hrabią i autorem potęgi rodu, ojcem Jana – kanclerza wielkiego koronnego.
Dziedzic Kobylanki i całego majątku zgromadzonego przez ojca w woj. krakowskim. Kształcił się od 1620 roku w Akademii Krakowskiej, przebywał też na dworze króla Władysława IV, gdzie nawiązał przyjazne stosunki m.in. z Jerzym Lubomirskim i Kazanowskimi. W roku 1649 ożenił się z posażną Zofią Kochanowską, córką Jana chorążego koronnego i starosty stężyckiego, kozienickiego oraz libuskiego. Jej posag oraz kolejne zakupy pozwoliły mu na znaczne powiększenie majątku. Sprzedał dobra w powiecie krakowskim, nabył kilka kluczy dóbr: klucz 12 tzw. wsi ruskich od Małego Beskidu po Żmigród, klucz strzyżowski, Pieskową Skałę, majątki w Sądeckiem od Ujejskich. Kupił także dobra Obory w pobliżu Warszawy. Posiadł także nieruchomości w Krakowie, w tym pałac przy Placu Świętego Ducha (dzisiejszy magistrat), w którym rezydował jako wojewoda. Znaczne dochody zapewniała mu dzierżawa intratnych królewszczyzn, były to m.in.: od 1648 roku żupy solne wielicka i bocheńska, krakowskie (w latach 1665-1668), starostwa bieckie (od 1639), bocheńskie (od 1645 r.), nowatorskie i warszawskie (otrzymane od Jana Kazimierza w roku 1659 za zasługi). W 1660 roku jako starosta Warszawy, chcąc poprawić stan finansów miasta dokonał parcelacji zarówno jego gruntów, jak folwarku miejskiego. Następnie wydzierżawił place mieszczanom, szlachcie i magnatom, przy tej okazji w 1667 roku pozyskał dla siebie trzy działki powiększając majątek o cenny teren położony między ulicami Elektoralną, Żabią, Graniczną, Grzybowską i Ciepłą.