Zbiory online
Portret Józefy z Dąbskich Kochanowskiej
Informacje o obiekcie:
Dział / Oddział: | Malarstwo i rzeźba |
Typ obiektu: | Obraz |
Datowanie: | 1775 |
Autor: | Baltazar Gołębiowski (ok.1715-1775) |
Miejsce powstania lub znalezienia: | Polska, Sandomierz (?) |
Technika: | olej |
Materiał: | płótno |
Wymiary: | 216 x 115 cm (237 x 137 x 8 cm - w ramie) |
Nr inwentarzowy: | MNKi/M/1656 |
Reprezentacyjny portret en pied przedstawia Józefę z Dąbskich Kochanowską (zm. 1777), żonę Franciszka Ksawerego Korwin – Kochanowskiego (ok. 1720- 1782), który był marszałkiem szlachty województwa sandomierskiego, a potem kasztelanem zawichojskim. Kobieta stojąca przodem do widza, lekko zwraca się w lewo opierając prawą dłoń o okrągłe pudełeczko leżące na marmurowym blacie ukazanego fragmentarycznie stolika w stylu Ludwika XV. W drugiej zgiętej w łokciu ręce trzyma niewielką książkę ( modlitewnik ?) w ozdobnej czerwonej oprawie z okuciami. Ubrana jest w jasną jedwabną suknię z czerwonymi lamówkami. Klasycystyczna toaleta ma dopasowany stanik z wydatnym dekoltem zakończonym prosto i przesłoniętym przeźroczystą tkaniną, rękawy do łokci, zakończone koronką i ozdobione czerwonymi rozetowymi kokardami oraz rozłożystą krynolinę. Na głowie portretowanej spoczywa wysoka siwa peruka, którą zdobią pióra i klejnoty. Za kobietą częściowo przesłonięty krynoliną stoi wpatrzony w nią kilkuletni chłopiec w zielonym kontuszu i peruce. Naturalnym wydaje się stwierdzenie, że to syn Józefy, ale wiadomo, że Kochanowscy byli małżeństwem bezdzietnym, więc na portrecie występuje raczej paź, a nie syn, jak mylnie początkowo uważano. Para stoi na tle stanowiącej jakby teatralną dekorację fragmentu pałacowej barokowo-klasycystycznej architektury, za którą pojawiają się drzewa i pokryte obłokami niebo. Na bliższym planie po prawej stronie widnieje podwiązana złotymi sznurami czerwona kotara, motyw charakterystyczny dla tego rodzaju reprezentacyjnych portretów.
W trakcie prac konserwatorskich udało się odczytać sygnaturę umieszczoną z lewej strony na dole obrazu: Balth. Gołębiowski/pinxit/1775.