Zbiory online

Portret Józefy z Dąbskich Kochanowskiej

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Malarstwo i rzeźba
Typ obiektu:Obraz
Datowanie:1775
Autor:Baltazar Gołębiowski (ok.1715-1775)
Miejsce powstania lub znalezienia:Polska, Sandomierz (?)
Technika:olej
Materiał:płótno
Wymiary:216 x 115 cm (237 x 137 x 8 cm - w ramie)
Nr inwentarzowy:MNKi/M/1656

Reprezentacyjny portret en pied przedstawia Józefę z Dąbskich Kochanowską (zm. 1777), żonę Franciszka Ksawerego Korwin – Kochanowskiego (ok. 1720- 1782), który był marszałkiem szlachty województwa sandomierskiego, a potem kasztelanem zawichojskim. Kobieta stojąca przodem do widza, lekko zwraca się w lewo opierając prawą dłoń o okrągłe pudełeczko leżące na marmurowym blacie ukazanego fragmentarycznie stolika w stylu Ludwika XV. W drugiej zgiętej w łokciu ręce trzyma niewielką książkę ( modlitewnik ?) w ozdobnej czerwonej oprawie z okuciami.  Ubrana jest w jasną jedwabną suknię z czerwonymi lamówkami. Klasycystyczna toaleta ma dopasowany stanik  z wydatnym dekoltem zakończonym prosto i przesłoniętym przeźroczystą tkaniną, rękawy do łokci, zakończone koronką i ozdobione czerwonymi rozetowymi kokardami oraz rozłożystą krynolinę.  Na głowie portretowanej spoczywa wysoka siwa peruka, którą zdobią pióra i klejnoty. Za kobietą częściowo przesłonięty krynoliną stoi wpatrzony w nią kilkuletni chłopiec w zielonym kontuszu i peruce.  Naturalnym wydaje się stwierdzenie, że to syn Józefy, ale  wiadomo, że Kochanowscy byli małżeństwem bezdzietnym, więc na portrecie występuje raczej paź, a nie syn, jak mylnie początkowo uważano. Para stoi na tle stanowiącej jakby teatralną dekorację fragmentu pałacowej barokowo-klasycystycznej architektury, za którą pojawiają się drzewa i pokryte obłokami niebo.  Na bliższym planie po prawej stronie widnieje podwiązana złotymi  sznurami czerwona kotara, motyw charakterystyczny dla tego rodzaju reprezentacyjnych portretów.  

W trakcie prac konserwatorskich udało się odczytać sygnaturę umieszczoną z lewej strony na dole obrazu:  Balth. Gołębiowski/pinxit/1775.