Ostatni portret pisarza, nad którym Kazimierz Pochwalski rozpoczął pracę jesienią 1914 r. w Wiedniu. Namalował wówczas twarz i prawą rękę. W kolejnym roku, kiedy Sienkiewicz był już w Szwajcarii, malarz posiłkował się fotografią. Świadomie nigdy nie dokończył ręki lewej, pozostawiając symboliczny defekt, na który wpływ miała śmierć Henryka Sienkiewicza w listopadzie 1916 r.

Pisarz na portrecie patrzy wprost na widza (twarz pokazana w 3/4). Jego głowa jest lekko wsparta na prawej ręce, opartej o blat biurka lub stołu. W drugiej ręce (dłoń tylko naszkicowana) trzyma kartkę papieru. Ubrany jest w ciemnoszarą marynarkę i kamizelkę oraz białą koszulę. Pod wysokim stojącym kołnierzykiem ma czarną muchę. Przy lewym ramieniu lekko otulony szarym płaszczem. Włosy i charakterystyczna bródka Sienkiewicza są posiwiałe. Na nosie ma binokle. Na biurku leży charakterystyczne, drewniane pióro pisarza. Tło pozostaje neutralne - szarobrunatne. W prawym dolnym rogu malarz umieścił swoją sygnaturę.