Zbiory online

"Henryk Sienkiewicz i Kazimierz Pochwalski na statku"

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Pałacyk H. Sienkiewicza w Oblęgorku
Typ obiektu:Obraz
Datowanie:1940
Autor:Kazimierz Pochwalski (1855-1940)
Technika:olej
Materiał:sklejka
Wymiary:81x102 cm
Nr inwentarzowy:MNKi/S/43

Obraz przedstawia autentyczne wydarzenie z życia Henryka Sienkiewicza - wspólną podróż z przyjacielem, a zarazem autorem obrazu, Kazimierzem Pochwalskim do Turcji w 1886 r. Dzieło zostało namalowane na podstawie wcześniejszego szkicu olejnego "Sienkiewicz w Kawaku" (1887 r.), szkiców ołówkowych z podróży oraz późniejszej, wspólnej fotografii we wnętrzu atelier fotograficznego. Obraz powstał dopiero 54 lata po bliskowschodniej wyprawie, tj. w roku 1940. Była to najprawdopodobniej ostatnia praca malarza przed śmiercią.

W trakcie podróży Sienkiewicz i Pochwalski odbyli dziesięciodniową kwarantannę na rosyjskim statku "Oleg" w Kawaku, 36 km od Konstantynopola, przy wejściu do cieśniny Bosfor. Miało to miejsce w dniach 18-28 października 1886 r.

Na Bliski Wschód pisarz wybrał się tuż po ukończeniu pracy nad Potopem, stanowiącym drugą część Trylogii. Powieść tworzył w niesprzyjających okolicznościach, w trakcie nasilającej się choroby ukochanej żony. W 1885 r. Maria z Szetkiewiczów przegrała ostatecznie walkę z gruźlicą. Potop nie przyniósł pisarzowi spodziewanej satysfakcji. Trudno było mu zapomnieć o stracie żony. Ratunkiem miała być orientalna podróż, w którą wyruszył w sierpniu 1886 r. wraz z Kazimierzem Pochwalskim, a także Antonim Zalewskim "Antałkiem" – wydawcą warszawskiego "Słowa". W egzotycznej Turcji, Sienkiewicz zamierzał szukać inspiracji oraz materiałów na potrzeby trzeciej części Trylogii. Jej tłem historycznym miały być konflikty polsko-tureckie z 2. połowy XVII wieku. Po drodze Sienkiewicz zwiedził również Bałkany, Grację, a w drodze powrotnej Włochy.

W roku 1957 Muzeum Świętokrzyskie odkupiło obraz Kazimierza Pochwalskiego od jego syna, Józefa. Obecnie stanowi on ozdobę salonu w Pałacyku Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku. Dzieło umieszczone w secesyjnej ramie, ma niesymetryczną kompozycję. Obie postacie - Sienkiewicz i Pochwalski, ujęte są do pasa. Pisarz siedzi przodem do widza, z głową zwróconą lekko w prawo. Jedną rękę ma opartą o poręcz statku, a drugą położoną na kolanach. Po jego prawej stronie siedzi Kazimierz Pochwalski, widoczny z profilu. Malarz zwrócony jest do pisarza jakby w rozmowie. Lewą rękę ma uniesioną lekko do góry. Sienkiewicz ubrany jest w szaroniebieski żakiet i białą koszulę ze stójką. Przez prawe ramię ma przerzucony szarobrunatny płaszcz. Na głowie ma szarą "szkocką" czapeczkę. Pochwalski ma na sobie żakiet koloru brunatnego. Tło obrazu stanowi morze i zarys brzegu z zabudowaniami.