Zbiory online

wszystkie a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w y z

Sztuka ludowa

Region świętokrzyski jest jednym z ciekawszych rejonów naszego kraju, gdzie do dzisiaj przetrwała sztuka ludowa oraz wybrane dziedziny rękodzieła. W zbiorach liczących blisko 5 tys. muzealiów, rzeźba i malarstwo są najpełniej udokumentowane. Obok prac o treści religijnej, charakterystycznych dla sztuki dawnej, po 1945 roku w twórczości wiejskich artystów pojawiła się tematyka świecka: sceny z życia wsi, obrzędy i zwyczaje, wątki legendarno-baśniowe oraz zdarzenia czasu wojny.
Do najcenniejszych w kolekcji rzeźby, obok prac wybitnego artysty, Leona Kudły, należą m.in. rzeźby Józefa Piłata – typowego przedwojennego świątkarza, ale i utalentowanego twórcy, którego ekspresja osobistej wypowiedzi czyni artystą wyjątkowym. W kolekcji malarstwa szczególne miejsce zajmują religijne obrazy Marianny Wiśnios, samorodnej artystki z Rataj, obdarzonej wrażliwością plastyczną i niezwykłą pasją twórczą.

Dużą grupę zabytków stanowią wyroby ceramiczne (naczynia, zabawki) pochodzące z licznych niegdyś na Kielecczyźnie ośrodków garncarskich, m.in.: Iłży, Denkowa, Kątów, Koszar, Skalbmierza, Rędocina, Sobótki, Szczekocin
i Chałupek. Każdy z nich wytwarzał własne, ustalone tradycją formy i stosował charakterystyczne zdobnictwo. Ceramika figuralna, zapoczątkowana w okresie międzywojennym przez garncarzy iłżeckich i kontynuowana w innych ośrodkach, jest nadal prężnym działem wytwórczości ludowej.

Kolekcja samodziałowych tkanin i ubiorów ludowych (odświętnych i codziennych) obejmuje liczne przykłady typowe dla całego obszaru regionu. Najpełniej udokumentowany jest, reprezentatywny dla regionu, strój świętokrzyski – z czerwono-czarnym pasiakiem w stroju kobiecym i brązową sukmaną w stroju męskim – a także kielecki, opoczyński
i radomski.

Osobną grupę stanowią użytkowe wyroby kowalskie o charakterze dekoracyjnym – narzędzia używane w gospodarstwie oraz przedmioty związane z kultem i architekturą.

Bogactwem zdobnictwa snycerskiego wyróżnia się duży zespół przęślic używanych powszechnie do I wojny światowej. W ich dekoracji przeważa ornamentyka geometryczna wykonana prostym rytem i techniką klinową. Zdobnictwo wnętrza reprezentuje głównie duży zespół wycinanek; najstarsze z nich (opoczyńskie) wykonane zostały w latach 1908-1910.

Grupa obiektów związanych z plastyką obrzędową obejmuje rekwizyty weselne, wielkanocne i bożonarodzeniowe, w tym oryginalne maski kolędników z Tarczka koło Bodzentyna.

Lista eksponatów

Widok:
TytułAutorDatowanieDział
Zima Eugeniusz Brożek 1980 Sztuka ludowa
Zima Eugeniusz Brożek 1984 Sztuka ludowa
Zima 1963, zające Józef Franusiak 1963 Sztuka ludowa
Zmartwychwstanie Chrystusa Marianna Wiśnios ok.1950 Sztuka ludowa
Zwiastowanie Marianna Wiśnios 1975 Sztuka ludowa
Zwierz morski Józef Piłat 1962 Sztuka ludowa
Zwózka drzewa Józef Franusiak 1962 Sztuka ludowa
Zwyciężysz Królu Konstanty Marianna Wiśnios 1988 Sztuka ludowa

Powrót