Zbiory online

Flasza-kutrolf

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Rzemiosło artystyczne
Typ obiektu:Naczynie
Datowanie:XVIII/XIX w.
Autor:Autor nieznany
Miejsce powstania lub znalezienia:Słowacja
Technika:formowanie ręczne
Materiał:szkło bezbarwne
Wymiary:wys. 28,8 cm
Nr inwentarzowy:MNKi/R/174
Wytwórnia:Wytwórnia nieznana

 

Oryginalne, czworoboczne naczynie, lekko przewężone w połowie wysokości, z charakterystycznym rurkami w narożach, zaokrągloną górną częścią i niską szyjką, to kutrolf. Szkła tego typu powstawały już w III – IV wieku w Syrii. Od XIV do przełomu XVIII i XIX wieku wytwarzano je także w hutach europejskich. Kutrolfy występowały w różnych wersjach. Mogły, na przykład, mieć okrągłe, wydęte brzuśce i splecione z rurek szyjki lub, jak naczynie z kieleckich zbiorów, korpus czworoboczny. Ich nazwa, a właściwie nazwy, nawiązują do ich formy oraz funkcji. Termin kutrolf (kuttrolf) i jego odmiana – guttrolf, pochodzą od od łacińskiego słowa gutta – kropla, ponieważ z naczyń tych płynne substancje sączyły się powoli, kropla za kroplą. Inna nazwa – angster - od łacińskiego słowa angustus – ciasny, wąski, odnosi się do struktury flaszy. Zdarzało się też, że używano na ich określenie miana flasza dubeltowa, odwołującego się do konstrukcji kieliszków dubeltowych, składających się z dwóch zespojonych ze sobą dnami wyoblonych czasz. Kutrolfy służyły początkowo do przechowywania pachnideł, następnie stosowano je w aptekach do odmierzania leczniczych płynów, a podczas biesiad często pełniły funkcje naczyń żartobliwych, ponieważ podawano w nich alkohol, który wydobywając się z wąskich rurek wydawał zabawne dźwięki, będące źródłem radości ucztujących. Czworoboczny kształt kutrolfa świadczy o tym, że mógł być przeznaczony do przechowywania w specjalnie robionym, ułatwiającym transport, puzdrze z przegrodami.