Zbiory online
Flasza-kutrolf
Informacje o obiekcie:
Dział / Oddział: | Rzemiosło artystyczne |
Typ obiektu: | Naczynie |
Datowanie: | XVIII/XIX w. |
Autor: | Autor nieznany |
Miejsce powstania lub znalezienia: | Słowacja |
Technika: | formowanie ręczne |
Materiał: | szkło bezbarwne |
Wymiary: | wys. 28,8 cm |
Nr inwentarzowy: | MNKi/R/174 |
Wytwórnia: | Wytwórnia nieznana |
Oryginalne, czworoboczne naczynie, lekko przewężone w połowie wysokości, z charakterystycznym rurkami w narożach, zaokrągloną górną częścią i niską szyjką, to kutrolf. Szkła tego typu powstawały już w III – IV wieku w Syrii. Od XIV do przełomu XVIII i XIX wieku wytwarzano je także w hutach europejskich. Kutrolfy występowały w różnych wersjach. Mogły, na przykład, mieć okrągłe, wydęte brzuśce i splecione z rurek szyjki lub, jak naczynie z kieleckich zbiorów, korpus czworoboczny. Ich nazwa, a właściwie nazwy, nawiązują do ich formy oraz funkcji. Termin kutrolf (kuttrolf) i jego odmiana – guttrolf, pochodzą od od łacińskiego słowa gutta – kropla, ponieważ z naczyń tych płynne substancje sączyły się powoli, kropla za kroplą. Inna nazwa – angster - od łacińskiego słowa angustus – ciasny, wąski, odnosi się do struktury flaszy. Zdarzało się też, że używano na ich określenie miana flasza dubeltowa, odwołującego się do konstrukcji kieliszków dubeltowych, składających się z dwóch zespojonych ze sobą dnami wyoblonych czasz. Kutrolfy służyły początkowo do przechowywania pachnideł, następnie stosowano je w aptekach do odmierzania leczniczych płynów, a podczas biesiad często pełniły funkcje naczyń żartobliwych, ponieważ podawano w nich alkohol, który wydobywając się z wąskich rurek wydawał zabawne dźwięki, będące źródłem radości ucztujących. Czworoboczny kształt kutrolfa świadczy o tym, że mógł być przeznaczony do przechowywania w specjalnie robionym, ułatwiającym transport, puzdrze z przegrodami.