Zbiory online

wszystkie a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w y z

Rzemiosło artystyczne

Ceramika, szkło, meble, wyroby z metali, tkaniny – ponad 4000 zabytków, które ilustrują przemiany stylistyczne w sztuce zdobniczej od XVI wieku po XX stulecie. Przedmioty wartościowe, egzotyczne, osobliwe i niecodzienne, ukazujące kunszt, pomysłowość i artystyczny wysiłek wielu pokoleń rzemieślników.
W zbiorach Działu Rzemiosła Artystycznego najliczniejszym zespołem jest kolekcja ceramiki (blisko 1900 obiektów), która obejmuje niemal wszystkie gatunki należące do tej dziedziny począwszy od cennego łużyckiego dzbana kamionkowego ze sceną Ukrzyżowania, przez wielobarwne majoliki włoskie, wczesne fajanse z Delft oraz wytwórni niemieckich i polskich z XVII-XIX w., aż po porcelanę. W tej ostatniej, szczególnie bogato reprezentowanej grupie, znajdują się m.in. naczynia dalekowschodnie z kolekcji Augusta II Mocnego z drezdeńskiego Pałacu Japońskiego i z pierwszej europejskiej manufaktury porcelany w Miśni, a także z wytwórni w Sévres, Berlinie i Wiedniu oraz w Korcu i Baranówce. W Muzeum Narodowym w Kielcach zgromadzono największą w kraju kolekcję ceramiki z najstarszej polskiej, działającej do dziś wytwórni w Ćmielowie.

Okazałość wnętrz pałacowych podkreślają tapiserie z wiodących wytwórni europejskich w Brukseli, Audenarde i Paryżu. Do szczególnie cennych należą: Scypion Afrykański przyjmujący hołd Kartagińczyków z brukselskiego warsztatu Jakuba Geubelsa Mł. z 1629 r., okazałyTriumf Ateny - Urbana Leyniersa z 1732 r. i ogromnych rozmiarów Bitwa nad Granikiem z Królewskiej Manufaktury Gobelinów w Paryżu. Wyjątkową wartość dla kultury polskiej mają tapiserie herbowe kanclerza Stefana Korycińskiego z lat 1653-1658 wykonane w Holandii lub na północy Niemiec.

Filiżanka z serwisu Belweder, Polska, Fabryka Porcelany w Ćmielowie, ok. 1938 r. Porcelana; kalkomania złocenie.
Dar Grażyny i Wiesława Stachurskich.

Tkaninom towarzyszą zabytkowe meble – renesansowe i barokowe włoskie skrzynie (cassone), skrzynie szufladowe zw. cassettone z bogatą dekoracją snycerską, wyjątkowe hiszpańskie kabinety typu bargueño, zabytki pochodzące z Frankonii, Hamburga, Frankfurtu, zdobione dekoracją snycerską i bogatą, zróżnicowaną intarsją oraz meble francuskie z parą barokowych szaf z Alegoriami Cnót, komodami, sekreterami, stołami i zestawami w stylu Ludwika XV i XVI. Ważną grupę w kieleckich zbiorach stanowią meble polskie, w tym gdańskie szafy sieniowe, stoły i prasa do obrusów, elbląskie skrzynie, kolbuszowska praska i biurko oraz przykłady mebli warszawskich z okresu klasycyzmu.

Interesującą grupę stanowią szkła, wśród których najcenniejsze są barokowe naczynia z czołowych hut czeskich, saskich oraz śląskich. W kolekcji reprezentowane są najważniejsze polskie manufaktury magnackie Radziwiłłów w Nalibokach i Sieniawskich w Lubaczowie. Są tu zabytki tak unikatowe, jak puchar wrocławskiego Bractwa Altarystów, malowany czarną emalią przez Ignaza Preisslera, który znalazł już swe miejsce w światowej literaturze przedmiotu; odznaczające się kunsztowną dekoracją rytowaną prace z kręgu Christiana Gotfrieda Schneidera – czynnego w śląskich Cieplicach, autora wzorników stosowanych na Śląsku do końca XVIII w. oraz szkła XIX-wieczne wykonane różnymi technikami, m.in. dzieła czeskiego technologa, wynalazcy większości z nich – Fryderyka Egermanna. Grupę szczególnie dekoracyjną stanowią szkła secesyjne z wytwórni Emila Gallé czy Braci Daum w Nancy, reprezentujące francuski styl floralno-pejzażowy oraz szkła czeskie ilustrujące ciekawe eksperymenty technologiczne. Odmienne stylistycznie szkła z okresu dwudziestolecia międzywojennego, utrzymane w stylu Art Deco, pochodzą z głównych hut polskich (Niemen, Zawiercie, Hortensja) i zachodnioeuropejskich.

Wśród wyrobów złotniczych nie można pominąć dzieł ośrodków niemieckich – w Augsburgu reprezentowanym pracami Daniela Schaefflera, Adolfa Gaapa, Johanna Martina Sazgera i w Berlinie z pracami Johanna Jacoba Sandrata. Na ekspozycjach stałych można oglądać dzieła złotników śląskich, gdańskich (Johanna Gottfrieda Schlaubitza), krakowskich i warszawskich oraz niewielki zespół prac złotników kieleckich z 1. poł. XIX w.

Na uwagę zasługuje grupa XVIII i XIX-wiecznych zegarów mechanicznych wykonanych w czołowych ośrodkach europejskiego zegarmistrzostwa: Londynie, Paryżu, Wiedniu.

Lista eksponatów

Widok:
TytułAutorDatowanieDział
Kobierzec modlitewny typu "Giordes" Wytwórnia nieznana ok. poł. XIX w. Rzemiosło artystyczne
Kobierzec modlitewny typu "Giordes" warsztat nieznany XVIII/XIX w. Rzemiosło artystyczne
Kobierzec typu "Senne" Wytwórnia nieznana pocz. XIX w. Rzemiosło artystyczne
Kobierzec typu "Serabend" Wytwórnia nieznana 2. poł. XIX w. Rzemiosło artystyczne
Kobierzec typu "Yuruk" Wytwórnia nieznana XVIII w. Rzemiosło artystyczne
Koszyczek Jan Maciej Schwartz (złotnik, 1772-1828) przed 1806 r. Rzemiosło artystyczne
Koszyczek na owoce z ażurowym kołnierzem, bukietem i motylem ok. 1890 Rzemiosło artystyczne
Koszyczek ze sceną myśliwską ok. 1850 Rzemiosło artystyczne

Powrót