Zaułek w Brzegu I

Ryszard Prauss
1940
akwarela, ołówek, karton
wymiary: 50 x 35 cm
MNKi/W/482

Widok od ulicy Władysława Jagiełły we wzorcowej perspektywie na pojezuicki kościół Św. Krzyża w Brzegu na Dolnym Śląsku, obecnie w województwie opolskim. Jedno z najlepszych przedstawień miast R. Praussa w ogóle, łączące dokładność topograficzną artysty z jego wyczuciem kolorystycznym, co w rezultacie dało bardzo dobry artystycznie obraz, jako jeden z wielu namalowanych in situ właśnie w Brzegu i szerzej na Śląsku, który był jego ulubionym regionem w ogólnopolskich wojażach. Ujęcie tematu idealnie wpisuje się w tradycję europejskiego malarstwa topograficznego, poczynając od klasycznego okresu malarstwa wedutowego (XVII w. - 1850) aż do współczesności. Nie ustępuje poziomem mistrzowskim wedutom Anglika Richarda Parkesa Boningtona (1802 - 1828).

Ryszard Prauss (1902 - 1955)
Kielczanin. Bliźniaczy brat również malarza Stanisława (1902 - 1967). Absolwent kieleckiego Gimnazjum im. J. i J. Śniadeckich i Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Po studiach osiadł w Kielcach, poświęcił się pracy pedagogicznej jako nauczyciel rysunków w szkołach średnich Kielc aktywnie uczestnicząc w życiu artystycznym miasta Kielc, współzałożyciel kieleckiego Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Wdowa po nim Anna Narzymska-Prauss podarowała Muzeum w 1966 ok. 700 jego prac. Malarz i rysownik tradycyjny, specjalizujący się głównie w akwareli, ołówku i kredce, rzadziej węglu, także ilustrator. Preferowana przez niego tematyka to przedstawienia głównie polskiej architektury w wariancie rekonstrukcyjnym, często w oparciu o współczesne artyście badania naukowe, i fantazyjno-narracyjnym przeważnie ze sztafażem, sceny z historii Polski, w tym w dużej części z czasów II wojny światowej w oparciu o osobiste doświadczenia naocznego świadka przedstawianych wydarzeń, o wiele rzadziej pejzaż.

Oprac. Iwona Rajkowska