Obiekt tygodnia
Krzyż milenijny
Grzegorz Król
wys. 165, szer. 85 cm
drewno lipowe, polichromowane
MNKi/E/5578
Praca rzeźbiarska powstała z okazji obchodów 1050. rocznicy Chrztu Polski, które przypadły w 2016 roku. Autor odwołał się tu do najpopularniejszego symbolu chrześcijańskiego, jakim jest krzyż. W jego ramiona wkomponował dziesięć prostokątnych płaskorzeźb z wizerunkami świętych i błogosławionych (Wojciech, Stanisław, Jacek, Jadwiga, Jan Paweł II, bł. Jerzy Popiełuszko, Jan Kanty, Stanisław Kostka, Andrzej Bobola, Maksymilian Kolbe).
Jedenasta, płaskorzeźba stanowiąca jednocześnie podstawę krzyża, przedstawia Chrzest Mieszka I.
Wydarzenie to niewątpliwie było przełomowe dla Polski i Polaków. Niestety, relacje z tego okresu są bardzo skromne. Nie wiemy, kto i gdzie ochrzcił Mieszka. Żadne źródło z X wieku nie wspomina o tym fakcie. Wysuwana jest hipoteza, że chrzest mógł mieć miejsce na wyspie Ostrów Lednicki, koło grodu gnieźnieńskiego.
W centrum płaskorzeźby artysta przedstawił biskupa w fioletowych szatach, który udziela chrztu Mieszkowi poprzez zanurzenie. Po prawej stronie kompozycji, w pomarańczowych szatach, ze złożonymi dłońmi do modlitwy stoi żona Mieszka, córka księcia czeskiego, Dobrawa. Widzimy też trzech wojów z drużyny książęcej. Najprawdopodobniej oni też zostali wtedy ochrzczeni, gdyż razem z władcą chrzczona była jego rodzina i wierni druhowie. Jeden z wojów przewraca posąg pogańskiego bożka, co sugeruje odejście od dawnych wierzeń. Natomiast obok Dobrawy stoi symbol nowej chrześcijańskiej wiary – krzyż.
Grzegorz Król
Urodził się 27 stycznia 1953 roku we wsi Olszówka w powiecie koneckim. Rzeźbi w drewnie od 1967 r. Wypowiada się w rzeźbie pełnej, reliefie o tematyce sakralnej i świeckiej. Do Stowarzyszenia Twórców ludowych został przyjęty w 1987 roku. W 2005 roku otrzymał stypendium ministra kultury, jest również laureatem nagrody im. Władysława Hasiora.
Jego rzeźby w zbiorach m.in.: Muzeum Narodowego w Kielcach, Izby Regionalnej WDK w Kielcach, Muzeum Wsi Kieleckiej, Muzeum Regionalnego w Pińczowie, Muzeum Etnograficznego w Białymstoku, Krakowie, Toruniu, Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach.
Krzyż milenijny został zakupiony przez Muzeum Narodowe w Kielcach od artysty w 2017 roku.
Oprac. Anna Latos-Paryska