Groby kościoła N. Maryi Panny w Kielcach

Siarkowski Władysław
ks., Groby kościoła N. Maryi Panny w Kielcach
i bulla erekcyjna Diecezyji i Katedry Kieleckiej przez…,
Warszawa, Nakł. Michała Goldhaara Księgarza w Kielcach,
1872 r.

Ksiądz Władysław Siarkowski (1840–1902) był regionalistą, etnologiem i  archeologiem.  Urodził się we wsi Imielno koło Jędrzejowa. W Kielcach ukończył seminarium duchowne. Całe dorosłe życie spędził na ziemi kieleckiej, pracując jako wikariusz w kolegiacie kieleckiej a później pełniąc funkcję proboszcza w kościele w Kijach i regensa konsystorza w Kielcach. Zainteresowanie regionem i jego zabytkami znalazło odzwierciedlenie w jego twórczości. Napisane przez niego prace są ogromnym źródłem wiedzy o ziemi świętokrzyskiej, o obrzędach i  obyczajach jego mieszkańców.

Opisywana pozycja składa się z dwóch części. W pierwszej autor omawia historię katedry kieleckiej oraz opisuje  groby, które się w niej znajdują.

Do pierwszej połowy XIX wieku zmarli byli chowani w kościele lub na terenie dookoła niego. Ciała księży i ważniejszych osobistości świeckich składano do grobów w podziemiach kolegiaty kieleckiej. Po zapełnieniu się tych miejsc, odprawiano nabożeństwo żałobne, a szczątki umieszczano w kostnicy. W późniejszym czasie szczątki ciał przeniesiono do podziemia kaplicy pogrzebowej zwanej  Ogrójcem, wybudowanej w 1760 roku przez ks. Józefa Rogallę. W katedrze kieleckiej znajdują się nagrobki i marmurowe epitafia dające świadectwo tym czasom. Autor bardzo dokładnie opisuje tablice epitafijne, jak również lokalizuje krypty. Podaje również dane biograficzne osób w nich pochowanych, szczególną uwagę zwracając na duchownych związanych z kolegiatą. Teren okalający kolegiatę zaczęto używać do pochówków od XV wieku. Ale ogrodzenia tego terenu dokonano dopiero na początku XVII wieku. Świadczą o tym przeprowadzone prace archeologiczne.

W drugiej części rozprawy autor zamieścił tekst bulli erekcyjnej diecezji  i katedry kieleckiej, wypisanej z akt kapituły kieleckiej, którą ogłosił 30 września 1807 roku metropolita lwowski obrządku łacińskiego Kajetan Kicki.

Publikacja została wydana przez Morica (Michała) Goldhaara (1840–1900) księgarza i wydawcę oraz przemysłowca, który przybył do Kielc w 1861 roku.  Założył tu księgarnię i wypożyczalnię  książek, z której licznie korzystała kielecka inteligencja. Był współinicjatorem  i wydawcą „Gazety Kieleckiej” redagowanej przez Leona Gautiera.

Literatura

1. Komorowski E., Goldhaar Michał, w: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa-Łódź 1972.
2. Pawlina-Meducka M., „Gazeta Kielecka” (1870–1939), Kielce 2017.
3. Wróbel T., Osiemsetlecie fundacji bpa Gedeona w Kielcach, „Kielecki Przegląd Diecezjalny”1971, R. 47, nr 5.

Opracowała Bogusława Skrzypczak