Kalendarz Warszawski Illustrowany

Józefa Ungra
Kalendarz Warszawski Illustrowany na rok zwyczajny 1882,
Warszawa Nakładem i Drukiem Józefa Ungra,
1881 r.

Kalendarz został wydany własnym nakładem i drukiem przez Gracjana Ungra (1853–1911) drukarza, księgarza i nakładcę. Było to wydawnictwo cykliczne, wydawane od 1846 roku. Po śmierci pierwszego wydawcy, jego wydawanie kontynuował adoptowany syn – Gracjan Jeżyński (1853–1911), po adopcji Unger.

Publikacja zawiera liczne ryciny. Są to scenki rodzajowe odpowiednie do pory roku.

Okładkę wykonał Juliusz Schübeler,  drzeworytnik działający w Warszawie w latach 1865–1890.

Charakterystyczną cechą kalendarzy XIX–wiecznych było kalendarium miesięczne zawarte na jednej stronie, czyli wykaz poszczególnych dni miesiąca, świąt kościelnych, godzin wschodu i zachodu słońca, świąt kościoła katolickiego, prawosławnego oraz żydowskiego.

Dużą część zajmują wiersze, powieści w odcinkach czy też krótkie opowiadania.

Ważna była również funkcja informacyjna, w której zawarte zostały wiadomości dotyczące guberni warszawskiej Królestwa Polskiego tj. adresy najważniejszych instytucji, rozkłady jazdy itp. wydane pod wspólnym tytułem Przewodnik Warszawski.

Nie zabrakło również biogramów znanych postaci, ludzi działających w tym okresie, zasłużonych dla Warszawy i kraju.

Na uwagę zasługuje osoba Florentyny z Domaszewskich Włoszkowej (1844–1881), przełożonej pensji w Warszawie, która była żoną Szymona Tadeusza Włoszka (1843–1933), inicjatora, głównego  organizatora i wieloletniego kustosza kieleckiego Muzeum PTK. Florentyna Włoszkowa zajmowała się również tłumaczeniami powieści z języka francuskiego, niemieckiego i angielskiego, które publikowane były później w „Bluszczu”.

Jej graficzne przedstawienie wykonał drzeworytnik Aleksander Regulski (1839–1884) specjalizujący się w portretach. Jego prace zamieszczane były głównie w „Tygodniku Ilustrowanym” oraz „Kłosach”.

Dużą część kalendarza stanowiły reklamy m.in. najnowsze wydawnictwa księgarń.

Literatura

1. Białynicka-Birula J., Regulski Aleksander Tadeusz, w: Polski słownik biograficzny, t. 8, Warszawa 2007.
2. Kocójowa M., Unger, w: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
3. Polanowska J., Schübeler Julian, w: Słownik artystów polskich, t. 10, Warszawa 2016.

Opracowała Bogusława Skrzypczak