Bartek le Victorieux

Bartek le Victorieux
Henryk Sienkiewicz (1846–1916)
Paryż, 1901
Librairie Paul Ollendorff
MNKi/S/B/144

W bibliotece Pałacyku Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku znajduje się wiele unikatowych książek. Jedną z nich jest francuskojęzyczne wydanie nowel pisarza, ręcznie ilustrowane oryginalnymi akwarelami włoskiego malarza Oreste Cortazzo. Na rewersie strony tytułowej znajduje się odręczna adnotacja „Exemplaire unique illustré par O. Cortazzo”, zamieszczona prawdopodobnie przez samego artystę.

Książka została wydana u znanego i cenionego księgarza Paula Ollendorffa w Paryżu w 1901 roku. Zawiera łącznie pięć utworów: Bartek Zwycięzca, Janko Muzykant, Latarnik, Przez stepy i Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela. Cortazzo zamieścił w niej dziewięć kolorowych ilustracji, które rozdzielił na cztery pierwsze nowele.

Dzieło wydano w zupełnie nietypowej formie. Część stron nieco poszerzono, a powstałe w te sposób marginesy, pozostały niezadrukowane. Jest to najpewniej celowy zabieg, aby wolne miejsca przeznaczyć na ilustracje, ułatwiając zadanie artyście.

Oreste Cortazzo urodził się w 1836 roku w Rzymie. Jego ojciec również był malarzem, a przy tym miłośnikiem twórczości Tycjana. Rodzina pochodziła z południa Włoch.
W 1858 roku Cortazzo poznał Léona Bonnata, swojego pierwszego mistrza, za którym dwa lata później wyjechał do Paryża, aby dalej uczyć się fachu. Początkowo zarabiał jako portrecista i kierując swoje zainteresowania w kierunku malarstwa japońskiego.
W latach 1870–1885 dzieła Cortazzo były regularnie pokazywane na wystawach sztuki w Académie des Beaux-Arts, a oprócz tego na wystawach Universelle, gdzie w 1889 roku malarz został wyróżniony. Cortazzo czerpał inspiracje z angielskich romantyków i tworzył liczne krajobrazy w tym stylu.

Ważną częścią jego twórczości stało się ilustratorstwo. Swymi pracami ozdobił wiele dzieł Honoriusza Balzaca, m.in.: Kawalerskie gospodarstwo, Albert Savarus, Pierwsze kroki, Małe niedole życia małżeńskiego czy Fizjologia małżeństwa. Cortazzo był też jednym z kilku artystów, którzy dostarczyli rysunki do znakomitego wydania Romea i Julii, opublikowanego w Londynie w 1890 roku.

Wiele obrazów artysty, nabytych przez Léona Bonnata, znajduje się obecnie w Musée Bonnat-Helleu w Bajonnie.

Oprac. Łukasz Wojtczak

Bibliografia:

Kowalska-Lasek A., Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku. Katalog zbiorów, Kielce 2016.

Sienkiewicz H., Bartek le Victorieux, Paryż 1901.