Drewniana ławka szkolna

2. połowa XIX wieku
90 cm (wys.) x 66 cm (szer.) x 100 cm (głęb.)
MNKi/Ż/540

Ławki od stuleci stanowią jeden z ważniejszych elementów wyposażenia klas. Uczniowie spędzają w nich większość swojej szkolnej codzienności. Chociaż z biegiem lat ich wygląd uległ zmianie, przeznaczenie pozostało to samo.

Wśród zbiorów Muzeum Stefana Żeromskiego, w części ekspozycji poświęconej szkole z okresu dzieciństwa pisarza, znajduje się jednoosobowa ławka. Posiada regulowane siedzisko i częściowo otwierany pulpit, pod którym mieści się szuflada, w której uczniowie mogli przechowywać swoje przybory szkolne. W nieruchomej części pulpitu umieszczono otwór na kałamarz i wgłębienie na pióro.

W XIX-wiecznych klasach szkolnych można było spotkać ławki jednoosobowe lub dwuosobowe. W szkołach elementarnych jednoosobowe ławki w dolnej części często posiadały dodatkowo zamontowane deseczki, służące do podparcia nóg.

W ławce bardzo podobnej do wcześniej opisanej mógł siedzieć Stefan Żeromski podczas nauki w Szkole Elementarnej w Owczarach pod Bodzentynem lub w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach.

Jednoosobowe ławki pojawiały się także na stancjach, czyli miejscach wynajmowanych przez uczniów, których dom rodzinny znajdował się daleko od placówki edukacyjnej. To w nich odrabiali lekcje, powtarzali materiał i przygotowywali się do następnego dnia w szkole.

Oprac. Magdalena Del

Bibliografia

Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego. Przewodnik, Kielce 1996.

Stefan Żeromski 1864–1924. Szkice i materiały, red. A. Stawiarz, Warszawa 2003.