Talia kart Henryka Sienkiewicza

ok. 1900
karton, druk
7 x 4,5 cm
MNKi/S/63

W zbiorach Pałacyku Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku zachowała się talia kart pasjansowych, ofiarowana do muzeum w 1958 roku przez Józefa Pochwalskiego – syna malarza Kazimierza Pochwalskiego, przyjaciela autora Trylogii. Sienkiewicz pozostawił karty u Pochwalskiego seniora, a na futerale widniał jego własnoręczny podpis. Z zachowanej korespondencji wiadomo, że pisarz nabywał talie m.in. w Wiedniu, gdzie produkcja kart do gry należała do wysoko cenionych rzemiosł.

Obiekt składa się z dwóch kompletów niewielkich kart (łącznie 104), umieszczonych w kartonowym pudełku, dziś częściowo zniszczonym i pozbawionym wieczka. Oprawa oklejona jest ciemnoszarym papierem marmurkowym, a na jednej ze ścianek naklejono waleta pik. Rewers kart, w kolorze niebieskim, zdobi subtelny motyw słowika siedzącego na gałęzi kwitnącego drzewa, ujęty w dekoracyjną bordiurę z kratki, kwiatów i małżowin.

Gra w karty – obok szachów – należała do ulubionych rozrywek Sienkiewicza. W Oblęgorku chętnie zapraszał przyjaciół i znajomych, z którymi grywał głównie w winta i preferansa. Świadectwem tej pasji są zachowane stoliki do gry w karty i szachy.

Pasjans, jako rozrywka indywidualna, cieszył się w XIX wieku ogromną popularnością w kręgach inteligenckich i mieszczańskich. Uważano go nie tylko za formę wypoczynku, ale też za ćwiczenie cierpliwości i koncentracji. Rozkładanie kart w samotności towarzyszyło długim wieczorom, chwilom refleksji i podróżom, a w literaturze wielokrotnie pojawia się jako symbol medytacyjnego oderwania od codziennych trosk.

Oprac. dr Łukasz Wojtczak