Kafel piecowy z wyobrażeniem św. Izydora

Bodzentyn, województwo świętokrzyskie, 1. połowa XVI wieku
glina, szkliwo
19,3 x 20,5 cm
MNKi/A/2934

W Dziale Archeologii Muzeum Narodowego w Kielcach znajduje się kolekcja dobrze zachowanych kafli piecowych, odkrytych podczas badań archeologiczno-architektonicznych prowadzonych w 1965 roku na zamku w Bodzentynie. Prace były realizowane przez zespół Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach (obecnie Muzeum Narodowe w Kielcach) oraz Zakład Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach i stanowiły kulminacyjny etap szeroko zakrojonych badań rozpoczętych w 1962 roku.

Podczas badań prowadzonych na północnym stoku wzgórza zamkowego odkryto bogaty zbiór kafli, datowanych głównie na 1. połowę XVI wieku. Zabytki wykonane są z gliny o różnorodnej barwie, często pokryte szkliwem w odcieniach zieleni, brązu i żółci. Wśród nich znajdują się zarówno proste, nieornamentowane formy, jak i misternie wykonane kafle płytowe zdobione motywami roślinnymi, geometrycznymi oraz figuralnymi o tematyce religijnej i świeckiej.

Wśród kolekcji bodzentyńskiej znajduje się fragment kafla z wizerunkiem św. Izydora Oracza, patrona rolników. Zabytek wykonany jest z gliny i pokryty szkliwem w odcieniach zieleni i brązu. Na licu znajduje się scena przedstawiająca anioła prowadzącego pług oraz Izydora stojącego pod drzewem, z uniesioną ręką w geście błogosławieństwa. Przedstawienie nawiązuje do popularnej legendy, według której aniołowie zstępowali z nieba, aby orać pole, gdy Izydor pogrążony był w modlitwie.

Oprac. dr Beata Polit

Bibliografia

Kuczyński J., Kafle z XIV–XVI wieku w zbiorach Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach. Katalog wystawy, Kielce 1968.

Kuczyński J., Uwagi nad problematyką badań archeologicznych przy zabytkowych obiektach architektonicznych, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego” 1971, t. 7, s. 73–95.