Zbiory online

Model pawilonu wystawowego na targi w 1929 roku

Informacje o obiekcie:

Dział / Oddział:Rzemiosło artystyczne
Typ obiektu:Rzeźba
Datowanie:1929
Miejsce powstania lub znalezienia:Polska, Chodzież
Materiał:fajans delikatny, szkliwo
Wymiary:wys. 9,3, śr. 8,6 cm
Nr inwentarzowy:MNKi/R/2962
Wytwórnia:Fabryka Fajansu w Chodzieży (Stanisława Mańczaka)

Model pawilonu wystawowego wykonany został z fajansu delikatnego. Jest dosyć dokładnym odzwierciedleniem kształtu budynku, który posłużył za wzór. Ma lekko fazowaną podstawę, nawiązującą do wielobocznego rzutu przyziemia, a nad nią dwa spiętrzone uskokowo poziomy, zwieńczone pulpitowymi dachami, przechodzące w nakryty kopułą trzon.

Inspiracją do wykonania ceramicznego modelu była Wieża Górnośląska w Poznaniu, a okazją, dzięki której model został wyprodukowany – odbywająca się w 1929 roku w stolicy Wielkopolski Powszechna Wystawa Krajowa. Sam budynek powstał wiele lat wcześniej, zaprojektowany przez słynnego niemieckiego architekta, Hansa Poelziga. Wzniesiony został w 1911 roku na potrzeby Wschodnioniemieckiej Wystawy Przemysłu, Rzemiosła i Rolnictwa, której celem było zaprezentowanie dorobku wschodnich terenów Prus. Osiemnaście lat później, po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, Poznań, który znalazł się w jej granicach, i zlokalizowana w nim Powszechna Wystawa Krajowa, stały się miejscem manifestacji osiągnięć w dziedzinie przemysłu, rolnictwa, handlu, nauki i kultury scalonych po rozbiorach ziem polskich. Celem wystawy było podsumowanie dziesięciu lat niepodległości. Miała ona wymiar edukacyjny i propagandowy, jej zadaniem było także podkreślenie niezależności gospodarczej i politycznej Polski.

W związku z wystawą powstało wiele wyrobów pamiątkowych. Do nich należy, między innymi, i model wieży umiejscowionej na terenie wystawy. Model wykonany został w Fabryce Fajansu Stanisława Mańczaka w Chodzieży. Chodzieska wytwórnia, której Mańczak stał się właścicielem w 1921, działała do roku 1936. Produkowano w niej naczynia stołowe, komplety kuchenne i toaletowe oraz plastykę ceramiczną. Formy i dekoracje nawiązywały do stylów historycznych, inspirowane były sztuką ludową, wytwarzano także naczynia nowocześniejsze, w stylistyce art déco. Część produkcji przeznaczona była na eksport do krajów skandynawskich i Holandii. Kryzys gospodarczy z lat 30. XX wieku, a także problemy z produkcją, przyczyniły się do powolnego upadku, z którego fabryka już się nie podniosła.

Model sygnowany na spodzie - zielona drukowana pieczątka podszkliwna: w przedzielonym półkolu "S/ M", poniżej "CHODZIEZ". Również na spodzie napis: "Pamiątka z P.W.K. Poznań 1929."