Pejzaż pożegnalny

Pejzaż pożegnalny, 1978, sygn. na odwrocie i opis autorski góra centrum: 837/HENRYK WANIEK/MAI - JUN. 1978/PEJZAŻ POŻEGNALNY/THE FAREWELL LANDSCAPE, olej płótno, 49,3 x 59,8, zakup 1980, nr inw. MNKi/W/1101

Henryk Waniek (ur. 1943)

Absolwent katowickiej filii ASP w Krakowie (dyplom 1970), rysownik (jego rysunki zamieszczało na początku lat 70. francuskie „Elle”), krytyk, eseista, prozaik (powieści Dziady Berlińskie, Finis Silesiae), scenograf, członek grupy Oneiron, tłumacz języka angielskiego, znawca kultury Celtów i Słowian, astronomii, astrologii, wiedzy tajemnej, stypendysta rządu włoskiego we Florencji (1975) i Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku (1976–1977). 

Praca reprezentatywna dla artysty pod każdym względem – ulubiona przez niego, staranna i wysmakowana technika olejna, dokładny, realistyczny rysunek, wysublimowany, z reguły lokalny kolor – wszystko podporządkowane klasycznie surrealistycznemu przedstawieniu z treściowo zawsze indywidualnym przesłaniem. Waniek podkreśla swoją osobność i niezaangażowanie we współczesne przemiany sztuki, nie akceptuje funkcjonującego modelu istnienia życia artystycznego, systemu podejrzanych kompromisów i obowiązujących, arbitralnych konwencji. Z premedytacją zwrócił się w stronę tradycji, w stronę kultury i „geografii ludzkiego ducha”, którą dla niego reprezentuje Dante: „Czuję, że w uprawianiu sztuki tkwi jakiś fałsz: szukam wyjścia z tego problemu. [...] Sztuka roztapia się w swoich kontekstach. Urzekające są obrzeża jej terenu – tam gdzie sąsiaduje z innymi dziedzinami, gdzie ociera się o egzystencjalną różnorodność, i wreszcie, gdzie sztuka nie upiera się być sobą – iluzoryczną konwencją społeczną o dwuznacznej sławie”.

(Henryk Waniek [Forum], „Projekt” 1981, nr 4, s. 52)

Bibliografia

Kuczyński J., Oborny A., Postoła E., Kronika muzealna 1979–1982, w: „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach” 1984, t. 13, s. 439.

Rajkowska I., Współczesne malarstwo polskie ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach / The Polish Contemporary Painting at the National Museum in Kielce, Kielce 2007, s. 106–107.