Gry i zabawy towarzyskie w pokoju oraz na wolnem powietrzu

Weryho M., Gry i zabawy towarzyskie w pokoju oraz na wolnem powietrzu,
Warszawa, nakładem Michała Arcta, 1900

MNKi/MBM/S19 24023

Maria Weryho-Radziwiłłowiczowa (1858–1944), pisarka i pedagog, pochodziła z Witebszczyzny. Po ukończeniu studiów przyrodniczych i kursu freblowskiego (wychowania przedszkolnego) przyjechała do Warszawy, gdzie rozpoczęła swoją działalność pedagogiczną. W 1887 roku założyła pierwszy zakład freblowski. Z biegiem lat udało się jej zorganizować ich szesnaście.

Maria Weryho była wybitną organizatorką i prekursorką wychowania przedszkolnego w Polsce. Prowadziła kursy dla wychowawczyń ochronek wiejskich. Publikowała i popularyzowała wiedzę z zakresu pedagogiki przedszkolnej. Uważała, że  dziecko jest najważniejsze – jego potrzeby i rozwój, zaś nauczyciel ma za zadanie pomóc mu poznawać świat. 

W celu podkreślenia jej zasług na tym polu została ustanowiona nagroda jej imienia przyznawana przez miesięcznik „Bliżej Przedszkola”, którego była redaktorką w latach międzywojennych.

Maria Weryho szczególnym zainteresowaniem darzyła zabawy i ćwiczenia małych dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego. Tym zagadnieniom poświęciła wiele swoich wydawnictw. Wśród nich Gry i zabawy towarzyskie…

 Jak pisała w przedmowie opisywanej książki:

„Gry i zabawy, poniżej zebrane, zebrałam z najnowszych dzieł pisanych w językach obcych i przystosowałam je do miejscowych warunków. Pokaźne miejsce w książce zajmują także gry ludowe, które czerpałam ze zbiorów Gołębiowskiego, Kolberga, Kozłowskiego, Jordana, roczników „Wisły itd.”

„Ślepa babka”, „Gra w chowanego”, „Kot i mysz” „Warcaby”, „Domino” to gry i zabawy, które jeszcze współcześnie funkcjonują wśród dzieci.

Część  opisów gier i zabaw jest ilustrowana obrazkami sygnowanymi m.in. przez Augusta Dressla (1862–1950) niemieckiego malarza i ilustratora.

Maria Weryho-Radziwiłłowiczowa była żoną Rafała Radziwiłłowicza (1860–1929) znanego lekarza psychiatry, działacza społecznego, brata Oktawii primo voto Rodkiewiczowej (1862–1928), późniejszej żony Stefana Żeromskiego (1864–1925).

Publikacja została wydana przez Michała Arcta (1840–1916), księgarza i wydawcę literatury pedagogicznej, dziecięcej oraz wydawnictw encyklopedyczno-słownikowych.

Ryciny

Ryc. 1 Maria Weryho, https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Weryho (dostęp: 25.05.2022). 

Oprac. Bogusława Skrzypczak

Bibliografia

August Dressel, https://sztuka.agraart.pl/autor/licytacje/548/august-dressel (dostęp: 25.05.2022). 

Maria Weryho-Radziwiłłowiczowa, http://blizejprzedszkola.pl/projekty%2nagroda%2Cmaria (dostęp: 25.05.2022).  

Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972.