Madonna w kwiatach

Józef Franusiak (1914–1981)
1966
akwarela, papier
42 x 29,5 cm
MNKi/E/1917

Tematyka maryjna zaliczana jest do najpopularniejszych przedstawień w sztuce ludowej, podejmowanych zarówno przez rzeźbiarzy, jak i malarzy. Józef Franusiak zainspirował się reprodukcją cudownego obrazu Matki Boskiej z Kalwarii Zebrzydowskiej. Artysta nie starał się jednak wykonać dokładnej kopii i poza ogólnym układem kompozycyjnym nie ma bezpośredniego nawiązania do oryginału. W pracy Franusiaka dostrzegamy za to charakterystyczną dla malarstwa ludowego konwencję dekoracyjną, która pozwala skupić się na detalach, różnego rodzaju ozdobnikach, pomijając proporcję i bryłę postaci. Artysta wyraźnym konturem zaznaczył twarze Matki Boskiej i Chrystusa, a okrywające ich szaty pokrył barwnymi kwiatami, które są nałożone płasko i w żaden sposób nie podkreślają modelunku figur. Franusiak tak często stosował tego typu stylistykę, że zasłużył sobie na nazywanie jego obrazów maryjnych – kwietnymi Madonnami.

Józef Franusiak urodził się w 1914 roku w Dąbrowie Górniczej. Wybuch wojny zmusił jego rodzinę do powrotu w rodzinne strony ojca do wsi Strzelce koło Staszowa, gdzie Józef spędził dzieciństwo i młodość. Po śmierci ojca, jako dziesięcioletni chłopak, musiał zająć się gospodarstwem. Nadmiar obowiązków sprawił, że zdołał ukończyć tylko trzy klasy szkoły podstawowej. Mając 15 lat, trafił do warsztatu stolarskiego, gdzie uczył się podstaw zawodu. Potem doświadczenie to wykorzystywał przy rzeźbieniu. Malować zaczął w 1957 roku. Prace wykonywał wyłącznie akwarelą na papierze z bloku rysunkowego. Najchętniej uwieczniał rodzinną wieś Koniemłoty, gdzie zamieszkał wraz z żoną, oraz najbliższą okolicę. Zmarł w 1981 roku.

Oprac. Anna Latos-Paryska