Dzieciństwo i młodość
W pierwszej sali znajdują się eksponaty związane z okresem dzieciństwa Stefana Żeromskiego i osobami mu najbliższymi.
Ród
Historię przodków Żeromskiego obrazuje drzewo genealogiczne oraz herby rodowe: Róża Poraj- herb rodziny Katerlów, Jelita-herb rodu Żeromskich. Zwiedzający mogą zobaczyć tu pamiątki, które zachowały się po rodzicach Żeromskiego - srebrny zegarek z podstawką, będący własnością ojca oraz brzytwę angielską, którą podarował synowi Wincenty Żeromski. Jedyną zachowaną do czasów współczesnych rzeczą materialną, należącą do pani Żeromskiej jest broszka w formie miniaturki czaka kadetów amerykańskich. Na odwrocie denka wyryte: J. Katerli 17.III.18…Wędrówkę rodziców Stefana Żeromskiego po Ziemi Świętokrzyskiej prześledzić można patrząc na liczne fotografie, przedstawiające miejsca ważne dla rodziny Żeromskich: Strawczyn, Ciekoty, Leszczyny oraz dokumenty: kopię metryki urodzenia Stefana Żeromskiego czy akt zgonu matki pisarza.
Salonik
Aranżacja saloniku ciekockiego dworku, powstała w oparciu o pamiątki zachowane w nałęczowskim muzeum Żeromskiego oraz literackie opisy szlacheckich dworów. Obok jedynej pamiątki, która ocalała z domu rodzinnego pisarza - siestrzanu (belki umieszczonej pod powałą, stanowiącej wzmocnienie stropu) znajdują się tu zabytkowe meble, porcelana, rodzinne fotografie.
Powstanie styczniowe
Stefan Żeromski jest nazywany „pogrobowcem powstania styczniowego”. To ważne dla pisarza wydarzenie dokumentują na wystawie pamiątki z tego okresu: obrazy nieznanych autorów z II poł. XIX w.: Portret poety powstańczego Felicjana Falęckiego i Ranny powstaniec, obraz Andrzeja Olesia Ksiadz Ściegienny przemawiający do chłopów (1948), heliograwiury Artura Grottgera Lithuania (1864 - 1866), stemple, broń, biżuteria żałobna oraz tablica żeliwna upamiętniająca uwłaszczenie chłopów przez cara Aleksandra II (1864).
Zobacz zdjęcia i najeciekawsze eksponaty
