16 GRUDNIA

Cykl: Historyczna kartka z kalendarza

Plac teatralny w Warszawie16 grudnia 1792 roku urodził się Antonio Corazzi. Pochodził z Livorno, ukończył z wyróżnieniem Regia Accademia delle Arti del Disegno we Florencji, zdobywając wykształcenie w zakresie architektury.
W roku 1818, z inspiracji Stanisława Staszica, rząd Królestwa Polskiego wystąpił do rządu Toskanii z prośbą o oddelegowanie do Warszawy architekta, który mógłby nadać jej nowy, godny charakter. Przybył wówczas nad Wisłę 26-letni Corazzi. Czerpiąc z architektonicznej tradycji warszawskiej, zwłaszcza epoki stanisławowskiej, nadał miastu odrębny, neoklasycystyczny styl jakiego nie powstydziłaby się żadna z europejskich stolic. Podczas 27 lat pobytu w Polsce zrealizował kilkadziesiąt projektów. Jednym z najwybitniejszych jest gmach warszawskiego Teatru Wielkiego. Prace, rozpoczęte w roku 1825, zostały wstrzymane po wybuchu powstania w listopadzie 1830 roku. Inauguracja odbyła się ostatecznie 24 lutego 1833 roku, wystawieniem Cyrulika sewilskiego Gioacchina Rossiniego. W roku 1845 Corazzi wrócił do Florencji, gdzie został członkiem Akademii Sztuk Pięknych.

 

Najnowszym elementem wystroju fasady Teatru Wielkiego jest Kwadryga Apollina – odlana z brązu rzeźba czterokonnego rydwanu. Kwadryga jest realizacją oryginalnego projektu Corazziego, którą udało się przeprowadzić dopiero w naszych czasach z inicjatywy Waldemara Dąbrowskiego, ówczesnego dyrektora Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Została wykonana w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku przez profesorów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych – Adama Myjaka i Antoniego Janusza Pastwę. Odsłonił ją uroczyście Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski 3 maja 2002 roku. kwadryga, fot. P. Grzesik

Prezentowana pocztówka przedstawia jeden z najbardziej wielkomiejskich widoków Warszawy przełomu XIX i XX wieku. Fotografię wykonano z nieistniejącej kamienicy Mikulskiego u zbiegu ulicy Bielańskiej i Senatorskiej. Centralną część wypełnia gmach Teatru, przed którym znajduje się skwer otoczony niskimi barierkami. Z lewej strony widoczny jest również drewniany przystanek. Fotograf uchwycił moment, gdy wagonik tramwaju konnego oczekuje na wsiadających pasażerów. Z prawej, na pierwszym planie, fragment kamienicy Petiscusa oraz kolejnej, wzniesionej w 1820 roku dla aktora Ludwika Adama Dmuszewskiego i w 1898 nadbudowanej o piętro oraz widoczną jedną z wieżyczek. W głębi, z lewej, perspektywę placu zamykają nieistniejące kamienice przy ówczesnej ulicy Nowosenatorskiej (obecnie Moliera).  

____________________________
Pocztówka: Plac Teatralny w Warszawie, Wydawnictwo A.J. Ostrowski, Łódź, Warszawa, XIX/XX w., papier, druk, wys. 9, szer. 13,6 cm, dar Krzysztofa Durleja.

 

POWRÓT