6 MAJA

Cykl: Historyczna kartka z kalendarza

Mojżesz Pelc6 maja 1888 roku urodził się w Radomyślu Wielkim Mojżesz Pelc. Przyszły doktor medycyny ukończył Gimnazjum Jana Zamoyskiego w Tarnowie, a następnie studia medyczne w Grazu. Został chirurgiem. W czasie I wojny światowej służył jako lekarz w armii austro-węgierskiej. Za postawę w udzielaniu pomocy rannym na polu bitwy został odznaczony Krzyżem Żelaznym. Od 1918 roku służył w Wojsku Polskim, a w czasie wojny polsko-bolszewickiej był lekarzem w 4. Pułku Piechoty Legionów. Do Kielc przybył w 1919 roku. Był nie tylko cenionym lekarzem, ale i społecznikiem. Przewodniczył Towarzystwu Pomocy Ubogim Chorym Żydom „Linas Hacedek”, działał w Stowarzyszeniu „Dom Starców fundacji braci J. i H. Zagajskich”. Wspierał działalność Żydowskiego Gimnazjum Męskiego, a dzieciom z żydowskiego sierocińca zapewniał bezpłatną opiekę lekarską. Po przewrocie majowym 1926 roku został awansowany do stopnia majora. Sprawował również mandat miejskiego radnego. Jego żoną była Pola Pelc, a ich synami Janusz i Jerzy, uczniowie Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego. Po wybuchu wojny doktor Pelc został mianowany przez hitlerowców prezesem Judenratu. Ponieważ nie chciał wypełniać poleceń okupantów, zrezygnował z tej funkcji w grudniu 1940 roku. Starał się chronić młodzież polską i żydowską przed wywozem do Niemiec. Był dyrektorem szpitala żydowskiego, a dzięki kontaktom z polskimi lekarzami, otrzymywał leki dla ludności getta.
Z powodu działalności konspiracyjnej został aresztowany w czerwcu 1941 roku, osadzony w kieleckim więzieniu, a z końcem lipca wywieziony do Auschwitz, gdzie zginął 8 września 1941 roku. Wojny nie przeżyła również Pola Pelc i syn Jerzy.


W 2000 roku generał Janusz Pelc odsłonił tablicę poświęconą pamięci dr. Pelca na parterze dawnego szpitala żydowskiego przy ulicy Kościuszki. W 2013 roku Urząd Miasta Kielc nadał imię Mojżesza Pelca jednej z ulic w centrum miasta.

____________________________
Fotografia Mojżesza Pelca ze zbiorów Działu Historii MNKi.

 

POWRÓT