Prezentujemy pierwsze polskie pieniądze papierowe, wykonane podczas insurekcji kościuszkowskiej – 8 czerwca 1794 roku.
Ponieważ władzom powstańczym brakowało kruszcu w postaci srebra i złota, a jednocześnie stanęły przed koniecznością rozbudowy wojska, Dyrekcja Biletów Skarbowych wyemitowała banknoty. Precyzyjnie rzecz ujmując, nie było jeszcze wówczas w Polsce państwowego banku, który mógłby wyemitować swoje papierowe noty, potwierdzające wartość monety kruszcowej. Pierwsze polskie pieniądze papierowe nazywały się Biletami Skarbowymi. Były nieoprocentowane i zabezpieczone na dobrach narodowych. Tłumaczono to w tekście umieszczonym na bilecie. Z tego też powodu pierwsze nominały były wysokie i kierowano je głównie do elity, a więc osób, które potrafiły czytać. Za odmowę ich przyjęcia groziła grzywna. Bilety były jednak przyjmowane niechętnie przez ludność również z tego powodu, że władze powstańcze regulowały swoje zobowiązania pieniądzem papierowym, ale dla siebie żądały zapłaty przynajmniej w połowie pieniądzem kruszcowym. Prezentujemy dwa banknoty z kolekcji numizmatycznej Działu Historii – to pierwsza polska stuzłotówka oraz 20 zł. Bilety zostały wykonane w drukarni Jana Abrahama Willinga w Warszawie 8 czerwca 1794 roku. W nagłówku widnieją godła Polski i Litwy oraz symbolika rewolucji francuskiej: uzbrojenie synkiulotów – francuskich rewolucjonistów, mury Bastylii, kajdany absolutyzmu i górująca nad nimi czapka frygijska – czapka wolności. Po upadku insurekcji bilety straciły ważność. Dziś są bardzo cenne i poszukiwane przez kolekcjonerów. Stanowią historyczną pamiątkę ostatnich miesięcy wolności Rzeczypospolitej.
