9 CZERWCA

Cykl: Historyczna kartka z kalendarza

9 czerwca 1595 roku urodził się w Łobzowie Władysław IV Waza, syn Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki. W okresie jego panowania powstał w Kielcach pałac, ufundowany przez biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika, będący obecnie główną siedzibą naszego Muzeum. Król odznaczał się zamiłowaniem do sztuki. Był admiratorem teatru, opery i muzyki. Interesował się malarstwem, grafiką, a także architekturą, wystrojem wnętrz i urządzaniem ogrodów.
Na monetach bitych w okresie jego panowania widać też dbałość o jakość wizerunku władcy. Talary i dukaty odznaczały się interesującymi wizerunkami króla – w koronie i zbroi, czy w peruce i koronkach. Realizm przedstawianych portretów pozwala również dostrzec fizyczną przemianę monarchy na przestrzeni czasu.

 

Talar koronny, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Bydgoszczy, 1634

 Talar koronny, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Bydgoszczy, 1634 r.

1. Talar koronny, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Bydgoszczy, 1634
Talar koronny, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Bydgoszczy, 1634 r.
Talar gdański
Talar gdański, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Gdańsku, 1640		 Talar gdański
Talar gdański, Władysław IV Waza, srebro, mennica w Gdańsku, 1640


Pierwszą z prezentowanych monet jest talar koronny, wybity w mennicy bydgoskiej w 1634 roku. W centralnej części awersu widnieje wizerunek króla w koronie, w zbroi, z Orderem Złotego Runa na piersiach, w prawej ręce trzymającego miecz, w lewej jabłko królewskie. Rewers wypełniła pod koroną dziewięciopolowa tarcza herbowa z godłami: Królestwa Polskiego (Orzeł) i Wielkiego Księstwa Litewskiego (Pogoń), Szwecji (Trzy Korony) i Gotlandii (Lew) oraz Wazów (Snopek).

Z kolei talar gdański, wybity w tamtejszej mennicy w 1640 roku, prezentuje na awersie popiersie króla w koronie, kryzie, z Orderem Złotego Runa na piersiach. Centralną część rewersu stanowi herb Gdańska – dwa krzyże pod koroną – umieszczony na owalnej tarczy podtrzymywanej przez dwa lwy. U góry widoczny jest ozdobny ornament roślinny, zaś u dołu data emisji.

 

POWRÓT