Kilka ważnych informacji o wolontariacie      Jak zostać naszym wolontariuszem?  Zostań Wolontariuszem/Wolontariuszką  DO POBRANIA

W polskim prawodawstwie Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873) rozszerza pojęcie wolontariatu i nazywa wolontariuszem osobę, która „ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie”. Wolontariusz powinien posiadać kwalifikacje i spełniać wymagania odpowiednie do rodzaju i zakresu wykonywanych świadczeń, jeżeli obowiązek posiadania takich kwalifikacji i spełniania stosownych wymagań wynika z odrębnych przepisów (art. 43).

Każdy może zostać wolontariuszem, niezależnie od wieku, rasy, narodowości, przekonań religijnych, wyznawanych wartości, poglądów politycznych, statusu majątkowego, czy wykształcenia, ale nie każdy rodzaj wolontariatu jest odpowiedni dla każdego wolontariusza. Im większe rozeznanie ochotnika na wolontariusza na temat własnych oczekiwań i możliwości wolontariuszy, tym łatwiej znaleźć odpowiedni wolontariat. Przed podjęciem aktywności wolontariackiej warto zastanowić się nad kilkoma istotnymi zagadnieniami.

     Czas i miejsce

• Na jaki czas chcesz zostać wolontariuszem?
• Ile godzin tygodniowo jesteś w stanie przeznaczyć na wolontariat?
• Czy są dni, które preferujesz?
• Czy wolontariat będzie stały, czy też ulegnie zmianom?
• Czy jesteś w stanie angażować się w wolontariat w trakcie weekendów lub świąt?
• Jakie są Twoje preferencje odnośnie miejsca organizacji?

     Mocne i słabe strony

• W czym jesteś dobry?
• Co potrafisz?
• Jakie są Twoje słabe strony?
• Czym nie chcesz się zajmować w trakcie wolontariatu?
• Co sprawia Ci trudność?
• Czy masz doświadczenie w pracy, w wolontariacie, w innych działaniach?

     Oczekiwania

• Czym chciałbyś zajmować się w trakcie wolontariatu?
• Z kim chcesz pracować?
• Co chcesz osiągnąć poprzez wolontariat?
• Czego chcesz się nauczyć?
• Jakie doświadczenie chcesz zdobyć?

     Potrzeby

• Czego potrzebujesz, żeby czuć się komfortowo w trakcie wolontariatu?
• Jakiej opieki i pomocy ze strony organizacji oczekujesz?
• Czy są rzeczy, na które może mieć wpływ Twój stan zdrowia lub kondycja fizyczna?

Próba odpowiedzi na powyższe pytania pomoże koordynatorom wolontariatu znalezienie odpowiednich działań dla wolontariusza.

Wolontariusz w ramach podejmowanych przez siebie działań powinien:

1. Mieć jasno określony zakres obowiązków.
2. Ponosić odpowiedzialność za swoje działania.
3. Wykonywać polecenia koordynatora.
4. Pozostawać w stałym kontakcie z koordynatorem.
5. Współuczestniczyć w tworzeniu programu, który umożliwi mu realizację własnych potrzeb i zainteresowań.
6. Mieć zapewnione bezpieczeństwo związane z wykonywaniem powierzonych mu zadań.
7. Przestrzegać kodeksu etycznego.
8. Mieć satysfakcję z własnej aktywności.

Rodzaje wolontariatu

Wolontariat nie mógłby skutecznie funkcjonować, gdyby nie zaangażowanie wolontariuszy – siły sprawczej przemian społecznych, budowania społeczności i więzi lokalnych. Najlepszą promocją wolontariatu są ludzie, którzy świadomie, dobrowolnie i bez wynagrodzenia niosą pomoc, angażują się w pracę na rzecz osób i instytucji, działających w różnych obszarach życia społecznego.

W zależności od własnych zainteresowań, umiejętności i chęci, wolontariusze mogą (pracować w kraju lub zagranicą), zajmować się organizacją czasu wolnego dzieci, osób starszych, samotnych, niepełnosprawnych, udzielaniem porad specjalistycznych, pozyskiwaniem funduszy czy pracami biurowymi, np. wpisywaniem danych do komputera.

Wolontariat ze względu na ilość czasu poświęcanego przez wolontariusza możemy podzielić na:

• stały (bezterminowy) – wolontariusz jest ściśle związany z jakąś organizacją
  i wykonuje na jej rzecz określone prace. Wolontariusze w sposób ciągły współpracują z daną organizacją czy instytucją, wykonują pracę regularnie, np. dwa razy
  w tygodniu, w ustalonych godzinach. Wolontariusze stali pracują w domach pomocy społecznej, hospicjach, świetlicach środowiskowych itp. Pomiędzy wolontariuszem
  a organizacją/instytucją podpisywane jest najczęściej porozumienie o wykonywaniu świadczeń wolontariackich.
• akcyjny (krótkoterminowy) – wolontariusze pomagają przy jednorazowej albo cyklicznej akcji, odbywającej się raz na pół roku lub raz na kwartał. Takim wolontariatem są między innymi akcje Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, zbiórki żywności czy pomoc ofiarom kataklizmów.

Ze względu na liczbę osób zaangażowanych wolontariat możemy podzielić na:

• indywidualny – jest to najczęściej praca na rzecz osób prywatnych w ich domach, u osób starszych, niepełnosprawnych. Wolontariusz zazwyczaj nie jest związany z jakąkolwiek instytucją (przed którą jest odpowiedzialny za wykonanie zadania), a jego bezpośrednim przełożonym jest zazwyczaj osoba potrzebująca pomocy bądź członek jej rodziny. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy to organizacja sprawuje opiekę nad chorym (np. Ośrodek Pomocy Społecznej). Wolontariusze najczęściej dotrzymują towarzystwa, pomagają w sprzątaniu, robieniu zakupów, załatwiają sprawy urzędowe. Zadanie wykonuje jeden wolontariusz i sam jest odpowiedzialny za jego wykonanie.
• grupowy – oznacza wolontariacką pracę grupy osób na rzecz organizacji, instytucji, osób indywidualnych. Grupę stanowią co najmniej 2 osoby, działające w tym samym celu w określonym czasie. Jedno zadanie wykonuje grupa wolontariuszy, odpowiedzialność ponoszą wszyscy wolontariusze biorący udział w akcji, zadaniu.