W okresie funkcjonowania drugiego kościoła romańskiego jego bezpośrednie sąsiedztwo było terenem działalności budowlanej. Bowiem do naroża romańskiej XIII-wiecznej świątyni, składającej się z korpusu i południowej ściany prezbiterium, dostawiona została czworokątna oskarpowana wieża. Budowa wieży, która zapewne przyczyniła się do zniszczeń w obrębie południowej kaplicy lub jej przebudowy do celów niezwiązanych z kultem, jest najpewniej wynikiem inkastelacji kolegiaty, czyli nadania jej charakteru obronnego przez biskupa Jana Muskatę na przełomie XIII i XIV wieku.Podczas prowadzonych badań archeologicznych po zewnętrznej stronie muru południowego korpusu obecnej kolegiaty odsłonięto biegnący do niego równolegle południowy mur o długości ok. 9,20 m. W narożu budowli w części południowo-wschodniej i południowo-zachodniej oraz w połowie długości muru południowego zachowały się pozostałości skarp.
Odkryto także częściowo mur zachodni, na którego to pozostałości nałożył się fundament gotyckiej świątyni. Odsłonięto również pozostałości wschodniego muru budowli. Jego długość od naroża południowo-wschodniego wynosi ok. 6.20 m i częściowo znajduje się on na fundamencie południowo-wschodniego naroża korpusu pierwszej świątyni romańskiej. Mur wykonany był z kamienia nieregularnego. W jego budowie widoczne fragmenty wtórnie użytych ciosów. Do scementowania użyto zaprawy wapiennej o kolorze żółto-szarym. Samo ustalenie wieku budowli określane jest na podstawie kościoła z kryptą i obecnej kolegiaty. Poziom korony odkrytych murów znajduje się na głębokości ok. 275 cm. Pozwala to sądzić, że poziom terenu współczesnego budowie oskarpowanej był bliski poziomu warstwy drugiej współczesnej budowie kolegiaty gotyckiej.
Fot: Oskarpowana budowla. Fragment fundamentu południowego i narożnej skarpy południowo-wschodniej
