To rodzaj konstrukcji, która rozwinęła się w gotyku i umożliwiła wykonywanie sklepień o dużych rozpiętościach i na znacznych wysokościach. Jest to system, w którym ciężar sklepienia wspiera się na filarach we wnętrzu budowli i na przyporach na zewnątrz. System ten umożliwiał konstruowanie strzelistych budowli z dużymi oknami.
Przypora to pionowy element konstrukcyjny przystawiony do ściany dla podparcia całej budowli oraz przejęcia na siebie ciężaru sklepień.
Filar to mocna, pionowa podpora w przekroju kwadratowym lub wielobocznym. Przejmuje rozpór od sklepienia za pośrednictwem łęków przyporowych. Podpiera nawę główną. Czasami filar bywał wtopiony w ścianę budynku.
Fot. Filary podtrzymujące sklepienie we wnętrzu kolegiaty wiślickiej
 |
Kolegiata wiślicka z trójuskokowymi przyporami i obwiedziona gzymsami: kapnikowym i koronującym
