Gustaw Herling-Grudziński pisarz, publicysta, który jako pierwszy na świecie opisał piekło obozów sowieckich, urodził się 20.05.1919 roku w Skrzelczycach, zmarł 4.07.2019 roku w Neapolu.
Uczeń Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Kielcach, od 1934 roku Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Stefana Żeromskiego. Debiutował w 1935 roku artykułem Świętokrzyżczyzna opublikowanym w piśmie młodzieży szkolnej „Kuźnia Młodych”. W gimnazjum współredagował pismo „Młodzi Idą”. W 1937 roku zdał maturę i rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Współpracował w tym okresie z czasopismami „Ateneum”, „Pion”, był redaktorem „Orki na Ugorze”. Był współtwórcą, powstałej w październiku 1939 roku, Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej. W 1940 roku aresztowany przez NKWD. Skazany na pięć lat pobytu w obozach, został osadzony w łagrze na dalekiej północy, z którego uzyskał zwolnienie na mocy układu Sikorski–Majski. Rosję opuścił wraz z armią Andersa, walczył pod Monte Cassino, za co został odznaczony orderem Virtuti Militari.
Po wojnie przeniósł się z Włoch do Londynu, gdzie pracował jako publicysta londyńskich „Wiadomości”. Współtworzył i redagował miesięcznik „Kultura”, był także członkiem Instytutu Literackiego. Współpracował z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym w kraju. W latach 1952–1955 pracował dla Radia Wolna Europa w Monachium. W 1955 roku osiadł na stałe w Neapolu.
Największe dzieła: Żywi i umarli, Inny świat, Skrzydła ołtarza, Drugie przejście, Książę niezłomny, Najkrótszy przewodnik po samym sobie, Dziennik pisany nocą.
Fot. Portret Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, A. Głuszczenko, 2004, zbiory MNKi
