WŁADYSŁAW ŁOKIETEK

POLSKA PIERWSZYCH PIASTÓW

Władysław ŁokietekWywodzący się z Kujaw wnuk Konrada Mazowieckiego znany był ze swojego niewielkiego wzrostu. Stąd przydomek Łokietek odnoszący się do średniowiecznej miary długości zwanej „łokciem”. Choć niewielkiej postury został zapamiętany jako człowiek wytrwały, który ostatecznie po 182 latach zjednoczył Królestwo Polskie. Panowanie młodego Władysława przypadło na trudne czasy rozbicia dzielnicowego, które było następstwem testamentu Bolesława III Krzywoustego. W XIII wieku nastąpił wzrost tendencji zjednoczeniowych w monarchii piastowskiej. Ważnym czynnikiem łączącym ludność był kult świętych patronów Polski. Szczególnie biskupa Stanisława. Rozpowszechniona legenda głosiła, że tak jak ciało zabitego duchownego zrosło się w cudowny sposób, tak też i rozbity na dzielnicę kraj połączy się w jedno państwo. Na scenie dziejowej pojawił się Władysław Łokietek, który, będąc jeszcze księciem brzesko-kujawskim, a następnie łęczyckim i sieradzkim, pragnął zjednoczyć ziemie polskie. Jego droga do tronu była jednak długa i trudna, lecz sprzyjał mu los, który eliminował kolejnych konkurentów do władzy w Polsce. Swoją politykę rozpoczął od rywalizacji o tron krakowski. Niestety nie uzyskał wówczas wystarczającego poparcia możnych. Zmuszony do ustąpienia przed siłami króla Czech Wacława II, który to ukoronował się na króla Polski, uciekł z kraju na Węgry, w których pozyskał sojusznika. Powrócił do kraju po czterech lata wygania i dzięki wsparciu wojskowemu i finansowemu ze strony Węgier zajął ziemię sandomierską i Wiślicę. W kraju narastała niechęć do obcych rządów i po stronie przyszłego króla opowiedziało się rycerstwo i chłopi. Po wygaśnięciu czeskiej dynastii Przemyślidów pod władzą Łokietka znalazły się Małopolska, ziemia sieradzka i łęczycka, Kujawy i Pomorze Gdańskie a po kilku latach Wielkopolska. Pierwszą znaczącą stratą, jaką poniósł Władysław w swojej polityce, była utrata Pomorza Gdańskiego, które podstępem zawładnęli Krzyżacy i pod ich władzą znajdowało się przez 150 lat. W kolejnych latach przeciwko władzy Piasta wystąpiło w Krakowie niemieckie mieszczaństwo, które popierało kolejnego pretendenta do korony polskiej króla czeskiego Jana Luksemburga. Władysław krwawo stłumił bunt. Zjednoczywszy główne dzielnice dawnej Polski: Małopolskę i Wielkopolskę, Łokietek rozpoczął starania o uzyskanie zgody papieskiej na koronację. Doszło do niej w 1320 roku po raz pierwszy w Krakowie na Wawelu, który odtąd stał się stolicą zjednoczonego Królestwa. Do koronacji użyto miecza zwanego Szczerbcem, który zachował się do dzisiaj. Po koronacji król toczył walkę z zakonem krzyżackim. Wojska nieprzyjaciela napadły na tereny Mazowsza, Wielkopolski, a także zdobyły Kujawy. Ostatecznie poza granicami Królestwa Polskiego pozostał Śląsk, Pomorze Zachodnie, Pomorze Gdańskie, księstwa mazowieckie, Kujawy i ziemia dobrzyńska. Życie Łokietka można podsumować jako ciągłą walkę o władzę, tron królewski, zjednoczenie ziem. Kontynuatorem jego polityki był syn Kazimierz Wielki.

W trakcie walk o zjednoczenie Królestwa Polskiego Wiślica wspierała dążenia Władysława Łokietka do tronu. Mógł liczyć na wsparcie i pomoc wiślickiej ludności. Władca miał ukrywać się w podziemiach wiślickiej romańskiej kolegiaty i jak podaje tradycja modlił się tam do Matki Bożej o pomoc w zjednoczeniu ziem polskich. W 1304 roku, gdy powrócił do kraju przy pomocy wojsk węgierskich, wypędził załogę czeską i zajął Wiślicę. A jej mieszkańcom wynagrodził zaangażowanie i poparcie. Wiślica stała się miejscem zjazdów rycerstwa małopolskiego i ogólnopolskiego, jak również otrzymała prawa miejskie.

Więcej o historii Wiślicy

https://mnki.pl/wislica/pl/o_muzeum/historia

 

W który wieku Wiślica otrzymała prawa miejskie?

Warsztat plastyczny:

Berło królewskie

Koronacja jest aktem wyniesienia suwerennego władcy na tron. Wiąże się z przekazaniem mu insygniów władzy. Symbolizowały one suwerenność władcy, jego przywileje i obowiązki. Możemy wśród nich wyróżnić koronę, berło czy jabłko królewskie. Wykonaj model berła i poczuj się jak prawdziwy król.

Do wykonania berła potrzebne będą:

- duża styropianowa kula

- rolka folii aluminiowej (uchwyt)

- kolorowy papier

- wstążka, klej, dżety, nożyczki, koraliki, pinezki.

  1. Przygotuj styropianową kulę i folię aluminiową. Rozłóż folię i oderwij jej większy fragment. Następnie za pomocą nożyczek wydrąż w kuli otwór, tak by umieszczona w nim rolka folii była stabilna.
  2. Nałóż kule na rolkę i owiń ją folią aluminiową. Uchwyt ozdób dowolnie. Możesz do tego użyć wstążki, papieru, dżetów, koralików.
  3. Na papierze kolorowym naszkicuj dwie korony. Większą w rozmiarze obwodu kuli i mniejszą. Wytnij i ozdób dżetami. Przyklej do kuli.

    Utworzenie berła krok po kroku Stworzenie berła krok po kroku

 

POWRÓT